خصوصیات گلابی های تجارتی متعلق به گونه P. communis
خصوصیات گلابی های تجارتی متعلق به گونه P. communis
اندازه درخت بسته به نوع پایه به کار رفته در باغ متغیر، لیکن بین حداقل 3 تا 5 متر برای پایه های رویشی به و حداکثر بیش از 10 متر برای برخی ارقام دارای عادت رشد عمودی روی پایه های بذری متفاوت است. ریشه های گلابی شرایط نامساعد خاک را بهتر از سایر درختان دانه دار تحمل می کند و نسبت به سیب و به از آستانه تحمل بیش تری به خاک های اهکی برخودار است، لیکن به طور کلی برای یک باردهی مطلوب و استفاده بهینه از سرمایه گذاری انجام شده جهت احداث باغ، وجود شرایط مطلوب شامل خاک عمیق و غنی از هوموس، عدم وجود لایه اهکی و تهویه مطلوب، ... ضروری است.
گل های درخت گلابی همانند سیب عمدتاً روی اسپورها و یا شاخه های کوتاه (Brindle) کوتاه تشکیل می شود.
گل آذین به صورت دیهیم، گل ها در دسته های حداکثر 5 تا 7 عددی دیده می شوند. در حالی که سیب تعداد گل در هر خوشه اغلب از 5 عدد تجاوز نمی کند. جوانه های گل در اینگونه اغلب از جوانه های برگ زودتر باز می شوند، لیکن در برخی ارقام باز شدن جوانه های رویشی و زایشی همزمان اتفاق می افتد. گل های ارقام گلابی نسبتاً کم تر از سیب توجه زنبور عسل را به خود جلب نموده و دلیل آن مقدار کم شهد در نوشجای گل های گلابی است. به همین دلیل زنبور عسل بیش تر برای جمع آوری گرده گل های گلابی را ویزیت می نماید. همچنین در رقابت بین گل های سیب و گلابی در جلب زنبور، همیشه گل های گلابی میزان کمتری زنبور به سمت خود جلب می نماید.
برگ های گلابی کمتر از درخت به و سیب کلروز ناشی از کمبود آهن را بروز می دهد. برگ ها و جوانه های تازه روییده کرکدار و به تدریج کاملا صاف می شوند. جوانه ها قهوه ای با فلس های مشخص و فاقد کرک می باشند. چوب تنه ارقام مختلف گلابی از خاکستری تا خاکستری مایل قهوه ای متغیر و در سرشاخه ها سبز تا زرد مایل به قهوه ای می باشند. سرشاخ های در حال رشد گوشتی و آبدار بوده و به همین دلیل در این سرشاخه ها برخی باکتری های بیماری زا نظیر باکتری عامل بیماری آتشک به راحتی رشد می نماید. در مورد رقم شاه میوه تنه درخت خاکستری و دارای برآمدگی های پیوسته و نامنظمی روی تنه و بازوهای درخت است که از جمله مشخصات بارز این رقم بوده است.
میوه در ارقام تجارتی متعلق به این گونه عمدتاً گلابی شکل و کشیده است ولی در مواردی نیز به شکل کوتاه و یا سیبی شکل دیده می شود. در رقم فلسطینی تنوع شدید فرم میوه حتی بر روی یک درخت از میوه های کاملا گلابی شکل تا کاملا سیبی شکل مشاهده می شود. در برخی موارد میوه ها کاملا کشیده و زنگوله ای شکل و کشیده و در مواردی میوه بسیار بزرگ است به صورتی که وزن متوسط میوه نزدیک به 500 گرم می باشد (نظیر رقم محمد علی). سطح میوه از کاملا صاف تا کاملا پوشیده از زنگار دیده می شود. وجود زنگار در ارقام مناش گرفته از اروپا و همچنین ژنوتیپ های وحشی گلابی جنگل های شمال کشور فراوان تر است و در ارقام بومی کم تر دیده می شود. برخی ارقام نظیر ابت فتل (گلابی غالب در کشور ایتالیا) نیمه تحتانی میوه پوشیده از رنگار و نیمه فوقانی صاف است.
همچنین برخی ارقام نظیر بوره بوسک (کایزر) در شرایط رطوبتی اروپا کاملا پوشیده از زنگار شده و در شرایط کشور ما تنها بخشی از ناحیه تحتانی میوه دارای زنگار و یا کاملا فاقد زنگار است.