نهال فندق
فندق درختچه ای از خانواده Betulaceac و از جنس Corylus از زیر خانواده کوریلنده و متعلق به راسته فاگالیس است. ریشه درخت فندق در سال اول عمودی است، ولی از سال سوم به بعد به صورت افقی رشد می کند خاصیت تولید پاجوش در رقم های گوناگون فندق متفاوت است. شاخه های فندق نرم و کرک دار بوده و پوست آن سبز متمایل به خاکستری یا خاکستری رنگ است.
میوه فندق دارای پوست چوبی گرد و کشیده است. میوه یک خانه ای و دارای یک تخمک است. نسبت وزن مغز به کل دانه از 30 تا 65 درصد در رقم های گوناگون تفاوت دارد.
فندق گیاهی تک پایه و دو جنسی است که گرده افشانی آن توسط باد صورت می گیرد. درختچه ای است به ارتفاع تقریبا دو متر که ارتفاع آن در نواحی مساعد تا ارتفاع 6 متر نیز می رسد. و در زمستان شکوفه می دهد. گل های نر بر روی گرده های شاخه های یک ساله تشکیل می شوند. گل های ماده به صورت خوشه بوده و در سه محل تشکیل می شوند که نسبت تشکیل این خوشه ها در هر نقطه بسته به نوع رقم متفاوت است.
C.cornuta
گونه ای خیلی مقاوم به سرما بوده و میوه آن به صورت پخته مصرف می شود.
C.chinensis
پوست آن تیره و محکم، درخت آن قوی و حجیم است و بلندی آن به حدود 40 متر می رسد. این گونه فاقد پاجوش است.
C.heterophylla
بوته ای کوچک و کم قدرتی است که ارتفاع آن به ندرت به حدود 4 متر می رسد. این گونه به سبب قوی بودن و مقاومت به سرمای خیلی زیاد تا 45 درجه سانتی گراد زیر صفر، سازش بسیار خوبی نیز با خاک های کم عمق و خشک دارد. گلدهی آن در بهار به تاخیر می افتد. میزان باردهی آن بالا ولی کیفیت میوه آن به سبب کدر بودن رنگ و سفتی پوست نامطلوب است.
C.colurna
منشا این گونه کشور ترکیه بوده . سیستم ریشه ای آن قوی و عمودی است و به همین دلیل رشد درخت در خاک های خشک و زمین های سنگلاخی و سبک سریع انجام می گیرد. ارتفاع آن به 15 تا 20 متر و حتی بیشتر می رسد و دارای باردهی نامنظم است.
C.sieboldiana
این گونه تحت عنوان فندق ژاپنی به صورت درختچه است و ارتفاع آن به حدود 3 تا 5 متر می رسد. پوست به طور محکم فشرده میوه را می پوشاند.
C.ferox
در ارتفاعات بالاتر از 3000 متر رشد می کند.
C.pontica
درختی نسبتا قوی به ارتفاع 5 متر با تاج گسترده، پاجوش دهنده و مرکز انتشار آن
C.maxima
گونه ای است نسبتا قوی که ارتفاع آن به 3 تا 6 متر می رسد. قامتی بلند و برگ هایی پهن و گرد دارد. میوه آن به هم فشرده، در دسته های سه تایی و در گریبانه لوله ای قرار گرفته است. پاجوش زیادی دارد.
C.avellana
این گونه به عنوان فندق اروپایی شناخته شده و به صورت تجارتی کاشته می شود. در اثر دورگ گیری این گونه با سایر گونه های موجود در این جنس، تنوع زیادی در ارقام فندق ایجاد شده است.
C.americana
درختچه ای است که طول آن به 3 متر نمی رسد. پوست میوه آن سخت و کلفت، انتهای آن پهن و گسترده و گریبانه آن از دو برگچه پهن ترکیب شده است. این گونه مقاوم به سرما است و از آن در برنامه های اصلاحی، برای ایجاد دورگ های مقاوم به سرما استفاده می شود.