میزان کودپاشی در باغات گردو
کودپاشی در باغات کهن گردو
کود نیتروژن. دیدیم یک هکتار درخت گردو که به بار نشسته و بالغ است بدون میوه حدود 150 واحد نیتروژن و میوۀ آن (فسفر + پوستهای خشک و سبز) حدود 4/21 واحد نیتروژن در سال برای هر تن میوۀ خشک جذب و مصرف می کند.
در این زمینه آزمایشهای متعددی با مقادیر متفاوت نیتروژن در مؤسسات تحقیقاتی به عمل آمده است که نمونه ای از آنها شرح داده می شود.
آزمایش اول. در یک قطعه باغ بالغ با درختهای بارده، در زمینی عاری از پوشش، دیم، و در خاکی شنی و رسی، دو مقدار نیتروژن (100 و 200 واحد) مورد مقایسه قرار گرفت. نتیجه هیچ تفاوت معنی داری نشان نداد، و حتی نیتروژن کمتر، مطلوب تر بود.
آزمایش دوم. در قطعه باغی با درختهای بارده و بالغ، در زمینی با پوشش سبز و آبیاری شده با سیستم قطره ای، و خاکی شنی و رسی و ماسه ای، سه مقدار نیتروژن (120، 240 و 360 واحد) با شاهد بدون نیتروژن مورد مقایسه قرار گرفت. نتیجه پس از سه سال تکرار، باز تفاوت معنی داری بین این سه مقدار نیتروژن نشان نداد، اما در قطعه شاهد (بدون نیتروژن رشد گیاهی و تولید محصول به کمترین حد رسید.
نتیجه این دو آزمایش این است که هر قطعه باغ گردو که بیش از 5/2 تن محصول بدهد، هر سال به طور دائم به حداقل 100 تا 140 واحد نیتروژن نیاز خواهد داشت.
قابل توجه اینکه کود نیتروژن را نباید دیرتر از موعد به زمین داده، زیرا مانع رشد کامل و خشبی شدن شاخه ها قبل از فرا رسیدن زمستان می شود. نیتروژن معمولا به شکل آمونیترات به مصرف می رسد و در صورتی که به صورت آمونیاکال باشد باید 5 روز زودتر به زمین داده شود.
تولید محصول (تن در هکتار) قدرت درخت |
1 تا 5/1 |
5/1 تا 2 |
2 تا 5/2 |
5/2+ |
ضعیف |
80 کیلو |
100 کیلو |
120 کیلو |
120 کیلو |
متوسط |
70 کیلو |
90 کیلو |
110 کیلو |
120 کیلو |
قوی |
60 کیلو |
80 کیلو |
90 کیلو |
100 کیلو |
کودهای پتاسیم. یک هکتار باغ گردو بدون احتساب میوه حدود 108 کیلوگرم و میوۀ آن (مغز و پوست سبز و خشک) سالانه حدود 3/24 کیلوگرم پتاسیم برای تولید هر تن میوۀ خشک مصرف می کند که با توجه به آبشویی پتاسیم در خاکهای بک و تثبیت آن در خاکهای سنگین، میزان پتاسیم مورد نیاز در یک هکتار جوزستان بالغ به 100 تا 140 کیلوگرم در هکتار نیز می رسد.
پتاسیم مورد مصرف، مخصوصا در زمینهای سنگین و خاکهای آهکی باید به صورت پتاسیم سولفات به مصرف برسد. در سایر خاکهای زراعی می توان پتاسیم را به صورت پتاسیم سولفات یا پتاسیم کلرید به خاک داد.
کودهای فسفره. با اینکه نیاز گردو به فسفریک اسید در مقایسه با سایر عناصر کمتر و حدود 27 کیلوگرم در هکتار به علاوۀ 6 کیلوگرم در تن برای میوه است، به منظور حفظ تعادل بین سایر عناصر و تسریع در جذب آنها باید 60 تا 80 کیلوگرم فسفریک اسید هر سال در هر هکتار باغ بالغ به مصرف برسد.
در زمینهای اسیدی یا دارای pH خنثی، معمولا فسفر به شکل کیلیت یا به شکل سوپر فسفات، و در زمینهای خنثی یا آهکی ترجیحا به شکل سوپر فسفات مصرف میشود.
فسفر تحرک زیادی ندارد و در سطح زمین بیشتر از عمق خاک ثابت می ماند، بنابراین بهتر است در نواری به عرض 20 تا 50 سانتیمتر در سطح زمین و نزدیک به خطوط کاشت درختها و در محلی که وسایل نقلیۀ مکانیکی بیشتر در رفت و آمد هستند، پاشیده شود تا زودتر به مناطق ریشه خیز درخت نفوذ کند و جذب شود.
نیتروژن |
100 تا 140 کیلوگرم |
پتاسیم |
100 تا 140 کیلوگرم |
فسفر |
60 تا 80 کیلوگرم |
منیزیم |
60 تا 80 کیلوگرم |
انجام این تکنیک برای کودهای پتاسیم در خاکهای رسی نیز مفید است.
کودهای منیزیم. گردو به عنصر منیزیم نیاز چندانی ندارد، با این حال منیزیم به میزان 30 کیلوگرم در هکتار به علاوۀ 7/1 کیلوگرم برای هر تن میوه برای رشد عمومی درخت لازم است.
منیزیم نیز مانند نیتروژن با بارندگی زود آبشویی می شود.
به طور کلی میزان نیاز یک هکتار جوزستان بالغ به عنصر منیزیم در خاکهای معمولی بین 60 تا 80 کیلوگرم در سال است که بر حسب نوع خاک و میزان کمبود این عنصر (از طریق تجزیۀ برگ) مشخص می شود تعیین خواهد شد.
شکل مصرف منیزیم همان است که در بخش مربوط به کود پایه گفته شد.
کود آهکی. آهک فقط در خاکهای اسیدی مصرف می شود، بنابراین میزان مصرف آن پس از تشخیص نیاز از راه تجزیۀ برگ، طبق همان فرمولی است که در بخش مربوط به کود پایه تعریف شد.