شرایط نگهداری خاک در باغات گردو

هدف از این فصل شرح چگونگی کاهش با حذف رقابت بین گیاهان هرز و ریشۀ درختان گردو در جذب و مصرف آب و مواد غذایی است.

روشهای زراعی نگهداری زمین و حفظ خاک باغ در زمینهای عاری از پوشش (لخت)، زمینهای دارای پوشش سبز موقت (گیاهان خودرو و یا پوشش با کشت سبز موقت)، زمینهای دارای پوشش سبز دائم (چمن و غیره) و زمینهای دارای پوشش خشک موقت (مالچ) در زیر شرح داده می شود.

 نگهداری زمین عاری از پوشش

تا این اواخر گردو در زمینهایی کاشته می شد که خاک آن 4 تا 5 بار در سال با ماشینهای مختلف زراعی به عمق 15 سانتیمتر برگردانده می شد و با حذف گیاهان هرز به روشی مکانیکی، زمین باغ پیوسته پاک و عاری از هر گونه رویش گیاهی نگهداشته می شد. یعنی در اواخر تیر و اوایل مرداد زمین باغ ابتدا با کولتیواتور از دو طرف (چپ و راست) نرم می شد و سپس با هرس و غلتک صاف و برای برداشت مکانیکی خاک کوبیده می شد.

این روش عیبهایی به شرح زیر دارد:

ـ قسمت عمده ای از ریشه های مویین درخت در طول دورۀ رشد گیاهی تا عمق 20 سانتیمتر (یعنی غنی ترین منطقۀ حاصلخیز شده خاک) بر اثر عبور کولتیوار از بین می رود.

ـ بررسیهای فیزیکی و شیمیایی در خاک نشان داده اند که عناصری مثل فسفر و پتاسیم معمولا پایینتر از 25 سانتیمتر در زمین باقی نمی مانند.

ـ چون در زمینهای آهکی دارای بیش از 5% آهک فعال میزان آهک به نسبت عمق زمین زیادتر می شود، بنابراین ریشۀ درخت گردو با توجه به حساسیت گیاه نسبت به آهک، هر چه پایینتر می رود، با آهک بیشتری تماس پیدا می کند و در نتیجه زودتر مبتلا به کلروز آهن می شود.

ـ رفت و آمد زاید ماشین آلات در باغ سیب کوبیده شدن خاک و در نتیجه مانع فعالیت سمپاشی و برداشت محصول با ماشینهای تکان دهنده و جمع کننده می شود.

ـ در این روش ساعت کار و دستمزد کارگر افزایش می یابد. با توجه به این دلایل، نگهداری باغ گردو با این سیستم مقرون به صرفه نیست و انتخاب روشهای تکنیکی جدیدتر ضروری است.

 نگهداری زمین دارای پوشش سبز موقت

برای حفاظت از خاک چنین زمینی هر گونه پوشش گیاهی، بخصوص گیاهان هرز به کمک مواد شیمیایی و علف کشها حذف می شوند.

مزایای این روش عبارت اند از:

ـ کاهش هزینۀ دستمزد کارگر؛

ـ تسهیل در استفاده از وسایل مکانیکی، حتی پس از بارندگی؛

ـ کاهش خطر یخبندان بهاره در مقایسه با زمینهای پوشیده یا نو شخم؛

ـ کاهش خطر فرسایش خاک در زمینهای پر شیب؛

ـ کاهش فشردگی خاک در عمق زمین؛

ـ تسریع جذب عناصر غذایی موجود به وسیلۀ ریشه های مویین در سطوح بالای خاک.

با این حال، چون دفع گیاهان هرز با استفاده از ترکیبات شیمیایی اغلب فشردگی حقیقی در لایۀ بالای خاک ایجاد می کند و مانع نفوذ آب به فضای ریشه می شود، انتخاب این سیستم نیز برای زمینهای زهدار، بخصوص برای خاکهای سخت و کوبیده توصیه نمی شود.