انواع پایه های گلابی
پایه های گلابی به گونه های متعددی از جنس pyrus و حتی چند جنس دیگر ( به ، زالزالک و زبان گنجشک کوهی ) تعلق دارند. یه عامل را در انتخاب پایه کلابی در نظر داشت :
گلابی های آسیایی به پایه هایی نیاز دارند که قدرت بیشتری دارند . پایه های p. communis به استثنای کلون های Old Home x Farming dale قدرت کافی برای بیشتر گلابی های آسیایی ندارد.
گلابی های آسیایی به پایه هایی مانند p. calleryana یا p. betulifolia نیاز دارند. بعضی از واریته های اسیایی آفت پسیل گلابی را تقویت می کنند که ناقل بیماری زوال گلابی هستند، به نظر می رسد که درختان روی پایه های P. ussuriensis و P. serotina ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
انواع پایه های گلابی از نظر قدرت رشد
در کشورهای مختلف از پایه های متعدد برا پرورش گلابی استفاده می شود. پایه های بذری بیشتر عمومیت دارند. در اروپای شرقی ، تایوان و هند از نهال های بذری وحشی محلی استفاده می شود؛ درحالی که در کانادا ، آمریکا ، نیوزیلند ، آفریقای جنوبی و شیلی از نهال های بذری ارقام تجاری ؛ بویژه ویلیامز و وینترنلیس (Winter Nelis) استفاده می شود. در ژاپن پایه ی بذری ارقام مختلفی از p. pyrifolia مورد استفاده است و در ترکیه ، یونان و سوریه روی درختان pyrus وحشی در محل اصلی پیوند می شود.
نهال های بذری
نهال های بذری ( " BET ") p. betulifolia پایه های مناسب آسیاست. نهال های بذری وینترنلیس بیش از آن نسبت به سرما مقاوم اند. این پایه ها درختانی قوی دارند که با گستر ده ای از اقالیم تطابق داشته ؛ ولی به بیماری اتشک در خزانه و باغ حساس اند . رقم بارتلت روی نهال بذری بارتلت ، قدرت و رشد متوسطی دارد. ریشه ی ان شامل انشعابات زیادی است که برای استقرار در خاک گسترش می یابد. اندازه ی میوه متوسط و شکل آن خوب با مواد جامد زیادی است.
مجموعه ی هیبریدهای اولد هم (Old Home)
مجموعه ی پایه هایF34 OH ، OH×F40 ، OH×F69 ، OH×F87 ، OH×F230 ، OH×F333 ،پایه های نیمه قوی دارند که اندازه آنها نصف گلابی استاندارد است. در مقابل اتشک ، پوسیدگی یقه ، شته ی مومی و زوال گلابی (Pear decline) ، مقاوم اند . ارقام زود رس با استقرار خوب هستند. رقم OH×F198 یک پایه ی قوی است که اندازه اش در حد استاندارد است. در برابر آتشک ، پوسیدگی یقه ، شته مومی و زوال گلابی مقاومت می کند و زودرس با استقرار خوب است.
برای به دست آوردن درختان پاکوتاه ، مشابه سیب های پاکوتاه M.9 ، گلابی را روی (( به )) پیوند می کردند. اغلب واریته های گلابی ، با پایه های کلونی به ناسازگار هستند. البته در بسیاری از موررد ، در پیوند رقم بارتلت روی پایه ی به ، بروز علایم ناسازگاری تا سال های هشتم یا بیشتر به تأخیر می افتد.
سازگار |
نا سازگار |
انجو |
باتلت |
کومیس |
سکل |
هاردی |
وینترنلیس |
پک هامس تریومف |
الدورادو |
گورهام |
کلاپ فیوریت |
فلمیش بیوتی |
فورل |
ماکسین |
فارمینگدیل |
اولدهم |
|
پایه ی Quince A
این پایه در مقابل سرمای زمستان مقاومت خوبی دارد ( تا 26- درجه ی سانتی گراد ) ، رطوبت زیاد خاک ، جز آب راکد را تحمل می کند. رشد رویشی ، ارقام پیوندک گلابی را متوقف کرده و دخت را در سن جوان تر ان تحریک به تولید میوه می کند. مشاهده ی میوه دریک درخت دو ساله در خزانه یا باغ روی این پایه ، غیر عادی است.
چون بارتلت استاندارد با Quince A ناسازگار است، از بارتلت سویسی سازگار ، که یک نژاد بارتلت است ، استفاده می شود . رقم بوسک نیز با Quince A ناسازگار است . توصیه می شود که ار ارقام سازگار انجو ، دوشس وهاردی ، به صورت میان پایه روی این پایه ها استفاده شود. درختان رقم بوسک روی پایه ی Quince تقریباً اندازه ی برابر با پایه های گفته شده دارند.
پایه ی Quince B
همان (( به )) معمولی است. این پایه تا حدودی پاکوتاه کننده است.
پایه ی Quince C
سلکسیون یک کلون دیگر است ؛ اما ثابت شده که به اندازه ی Quince A در برابر سرمای زمستان مقام نیست . بیش از Quince A پاکوتاه کننده است. در خزانه ، به قارچ لکه برگی خیلی حساس است.
ثابت شده که پایه ی Quince C ( Angers ) رضایت بخش ترین پایه است.
سایر ارقام کوینس
مشکل عمده ای که در پایه های کوینس وجود دارد، مقاومت نکردن آنها در مقابل سرمای زمستان بعضی از مناطق است. در زیر نکاتی درباره ی کشت و مدیریت باغ امده که رعایت آنها در استفاده از پایه های کوینس مفید است.
الف ) چون Quince A ریشه ی کم عمقی دارد، درختان روی این پایه اغلب پس از شروع باردهی به شدت خم می شوند. برای کاستن این نقصیه ، باید نهال ها در خزانه از ارتفاع 20 سانتی متری پیوند زده شود. درخت طوری کاسته شود که برای جلوگیری از ریشه دهی ناحیه ی پیوند ، 2-3 سانتی متر از ساقه ی ان بیرون از سطح زمین باقی بماند . هر پاییز خاک و خاشاک جمع شده در اطراف تنه را برای باز بودن ناحیه ی پیوند ، جابجا کرد. این کار ، استقرار درخت را در خاک بهتر می کند و امکان تولید پاجوش را کاهش می دهد.
ب ) برای حمایت بیشتر از درختان روی Quince A از یک قیم استفاده شود.
ج ) کشت درخت گلابی پیوند شده روی پایه ی Quince در مناطق سرد سیری در پاییز ، اغلب توصیه نمی شود. در صورت این کار ، به منظور جلوگیری از هوا خوردن زیاد ریشه ، خاک را با احتیاط جا به جا و ناحیه ی طوقه را با مالچ پوشانید. انجام دادن این کارها ممکن است باعث خسارت زیادی به طوقه یا ریشه ها گردد.
د ) در طول 2 سال اول باغ ، طوقه ی پایه Quince را باید برای حفاظت از خطر سرما به ریشه ها ، با مالچ پوشانید. مالچ در بهار باز شود. همچنین ق وجود جوندگان مضر در باغ را کنترل کرد.
ه) در مدت 3-4 سال اول محصولی برداشت نمی شود . تمام میوه ها را در اوایل بهار در سریع ترین زمان از درخت جد کرد، این کار به تشکیل شاخه های اصلی و ایجاد سطح بار دهی کافی روی درخت ، کمک می کند.
و ) چون رقم بوسک با Quince C سازگار نیست ، از یک میان پایه ی مناسب ( آنجو ، دوشس یاهاردی ) استفاده شود.
ز ) فاصله متناسب برای درختان پاکوتاه گلابی 5/3 متر میان ردیف ها و 5/2 متر مین درختان است ( 1143 درخت در هکتار ) . عوامل متعددی ؛ مانند رقم پیوندک ، خاک و محل باغ ، تجهیزات باغ ، مدیریت باغ و مسایل اقتصادی در انتخاب فاصله مؤثرند.
گلابی روی پایه ی به ، در مقابل کلروز ( زردی ) مربوط به کمبود آهن در خاک های آهکی ، بیماری های ورتیسیلیوم ویلت و فیتوفتورا حساس است. بیشتر آن ها پاجوش هایی تولید می کنند که به آتشک حساس اند ؛ ولی شانکر باکتریایی را به طور متوسط تحمل کی کنند.
پاکوتاه کننده ترین پایه
پاکوتاه ترین پایه ی رویشی گلابی ، پایه ی پایرودوارف (Pyrodwarf) است. ابعاد درخت روی این پایه از پایه ی مالینگ m.9 بزرگتر و از مالینگ مرتون 106 MM.106) ) کوچک ترند؛ در حالی که اندازه ی درخت گلابی روی QA و QC به اندازه ی درخت سیب روس پایه مالینگ مرتون 106 و یا کمی کوچکتر است.
میزان مقاومت پایه ها گلابی در مقابل آفات و بیماری ها
نام پایه |
آفات |
بیماری ها |
||||||||
نماتد زخم ریشه |
شته مومی |
قارچ ریشه بلوط |
پوسیدگی طوقه |
سرطان طوقه |
سفیدک سطحی |
لکه برگی |
شانکر باکتریال |
آتشک |
زوال گلابی |
|
p. communs |
1 |
3 |
5 |
3 |
2 |
3 |
3 |
3 |
2 |
3 |
Williams ( Bartlett ) |
1 |
2 |
4 |
3 |
2 |
3 |
3 |
3 |
1 |
4 |
Winter Nelis |
1 |
2 |
4 |
3 |
2 |
3 |
3 |
3 |
1 |
4 |
Anjou کلونی |
1 |
2 |
4 |
3 |
2 |
3 |
3 |
4 |
3 |
5 |
Bartlett |
1 |
2 |
4 |
3 |
2 |
3 |
3 |
3 |
1 |
5 |
Old Home ( OH ) |
1 |
2 |
4 |
3 |
2 |
3 |
3 |
2 |
5 |
2 |
OH× Farmingdale (F) |
1 |
2 |
4 |
3 |
2 |
3 |
3 |
4 |
5 |
5 |
P. amygdaliformis |
2 |
3 |
|
|
|
5 |
4 |
4 |
2 |
4 |
P. pasia |
2 |
3 |
|
3 |
|
3 |
1 |
4 |
2 |
4 |
P. betulifolia نهال بذری |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
اورگون |
5 |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
3 |
5 |
p. pyrifolia |
|
2 |
1 |
1 |
|
3 |
2 |
3 |
3 |
1 |
p. ussuriensis |
1 |
4 |
1 |
|
|
4 |
2 |
3 |
5 |
1 |
QA |
4 |
5 |
3 |
4 |
5 |
5 |
1 |
3 |
1 |
5 |
QC |
|
5 |
|
|
5 |
|
1 |
3 |
1 |
5 |
Sorbus گونه های |
|
5 |
|
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
5 |
توضیح : 1. حساس 2. تحمل کم 3. تحمل متوسط 4. تحمل بالا 5. خیلی متحمل
مأخذ : روی سی رم .
میزان کارایی درختان گلابی ، روی پایه های مختلف
نام پایه |
مدیریت اندازه کیفیت محصول میوه |
|||||||
تولید ریشه جوش |
وضع استقرار درخت |
سازگاری پایه با پیوندک |
درصد استاندارد |
زود به بار نشستن |
اندازه میوه |
بروز لکه ی چوب پنبه ای |
||
نهال بذری |
p. caucasia |
2 |
5 |
5 |
80 |
3 |
3 |
3 |
p. communis |
1 |
5 |
5 |
90 |
3 |
3 |
3 |
|
Williams ( Bartlett ) |
2 |
5 |
5 |
90 |
3 |
3 |
|
|
Winter Nelis |
2 |
5 |
5 |
90 |
3 |
3 |
5 |
|
کلون |
Anjou |
0 |
5 |
5 |
90 |
3 |
3 |
4 |
Bartlett |
0 |
5 |
5 |
50 |
3 |
3 |
4 |
|
Old Home ( OH ) |
1 |
5 |
5 |
100 |
1 |
3 |
4 |
|
OH × F51 |
1 |
5 |
5 |
60 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F34 |
1 |
5 |
5 |
70 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F69 |
1 |
5 |
5 |
70 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F87 |
1 |
5 |
5 |
70 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F230 |
1 |
5 |
5 |
70 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F333 |
1 |
5 |
5 |
70 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F217 |
1 |
5 |
5 |
80 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F267 |
1 |
5 |
5 |
80 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F361 |
1 |
5 |
5 |
80 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F18 |
1 |
5 |
5 |
100 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F97 |
1 |
5 |
5 |
100 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F112 |
1 |
5 |
5 |
100 |
3 |
3 |
4 |
|
OH × F198 |
1 |
5 |
5 |
100 |
3 |
3 |
4 |
|
p. amygdalifromis |
1 |
5 |
5 |
80 |
3 |
4 |
|
|
p. pasia |
2 |
5 |
5 |
90 |
3 |
4 |
|
|
p. betulifolia |
0 |
5 |
5 |
130 |
3 |
5 |
2 |
|
P. pyrifolia |
0 |
5 |
5 |
70 |
3 |
4 |
|
|
p. ussuriensis |
0 |
5 |
5 |
100 |
4 |
4 |
|
|
QA |
4 |
1 |
2 |
50 |
4 |
3 |
|
|
QC |
4 |
1 |
2 |
50 |
4 |
3 |
|
|
Hardy/ Q |
4 |
2 |
3 |
50 |
4 |
3 |
|
|
OH/ Q |
3 |
3 |
3 |
80 |
3 |
3 |
|
|
گونه ی |
Sorbus |
2 |
3 |
2 |
15 |
2 |
2 |
|
توضیح : در مورد ، عدد صفر نشان دهنده ی نبودن آن حالت یا پایین ترین اندازه ی آن صفت و 5 بالاترین حد ان کمیت است.
مأخذ: گزیده ای از جدول (4) روی سی رم.