انواع پایه های آلو و گوجه
برای پرورش آلو و گوجه از پایه های مختلفی می توان استفاده نمود، که از انواع خود آلو تا هلو، بادام، هیبریدها و سلکسیون های گوناگون آنهاست. در زمان انتخاب نهال برای کشت، باید بر حسب شرایط اقلیمی، نوع خاک، اهداف تولید، آفات، بیماری ها و سایر مشکلات موجود در منطقه تصمیم لازم را اتخاذ نمود.
1.پایه های بادام و هلو
از بادام و هلو می توان به عنوان پایه برای آلو استفاده کرد. پایه ی بادام تلخ درختانی نیمه قوی تولید می کنند که نسبت به خشکی مقاوم اند. این پایه با رم سانتارزا ناسازپار است. ارقام آلو روی پایه های بادام، گرایش دارند که بیش از حد محصول بدهند و این امر گاهی برای درخت زیان آور است؛ به استثنای زمانی که کشت روی خاک های شنی با زهکشی خوب انجام گرفته است که آهک فراوان نیز دارند. از پایه ی هلو میتوان برای ارقامی مانند نماگرد و لاول استفاده نمود. پایه های GF 577 و GF 677 از هیبرید هایی به ترتیب : شلیل× بادام، و هلو× بادام هستند؛ که درختانی قوی تولید میکنند. هر دو مقاوم به خشکی و به رطوبت زیاد حساس اند. پایه ی GF 577 در مقابل نماتد زخم ریشه مقاوم اند ولی GF 677 به آن حساس است.
نام علمی آنها P. cerasifera ونام دیگر آنها آلوچه گیلاس است. آلوهای میروبالان، به طور گسترده و به صورت خودرو در سراسر اروپا می رویند. منشا آنها احتمالا قفقاز است. ارقام زیادی از آنها وجود دارد. میوه ای گرد، کوچک و ریز به رنگ زرد یا قرمز و طعم شیرین یا لب ترش دارند. در ایران نیز گونه های وحشی وجنگلی آنها فراوان است و از آنها به نام آلوچه سگک، لواشک و ترشی می سازند. میرو بالان امروزه یکی از پایه های انتخابی برای گوجه، آلو و زرد آلو است. هم مقاوم به خشکی است و هم در خاک های نیمه سنگین و مرطوب به خوبی رشد میکند. اما برخی آلو، مانند، Kesley , Stanley, President وRobe de Sergeant با این کار سازگار نیستند. ریشه های میروبالان با دامنه ی گسترده ای از شرایط خاکی و آب و هوایی سازگارند. آنها خاک های سنگین و بیش از حد مرطوب را تحمل میکنند و در برابر پوسیدگی ریشه مقاوم اند؛ اما نسبت به نماتد های مولد زگیل ریشه و قارچ ریشه بلوط حساس هستند.
1-2 میروبالان B
یک پایه ی استاندارد برای آلو های قوی است و موجب دیررسی میوه میشود. یکی از کلون هایی است که در ایستگاه بررسی ایست مالینگ انگلستان انتخاب شده و از طریقه ی قلمه زدن زیاد میشود.
2-2 میروبالان C29
این پایه نیز قوی و زودرشد است. در خاک های خیلی سنگین خوب رشد نمیکند. در سال های اولیه ی پس از کاشت نیاز به فیم دارد. درختان بزرگ و تا حدودی دیر رس تولید میکند. از نظر جذب آهک و پتاسیم خوب است. از جمله نماتدها، به جز نماتد Pratylenchus vulnus در امان می ماند ؛ ولی در مقابل اغلب بیماری های مربوط به خاک مقاوم نیست.
پایه ای قوی است که به علت سهولت ریشه زایی از قلمه های آن در تهیه ی پایه استفاده میشود. از سلکسیون های آن ، ماریانا 2624 و ماریانا GF 8/1 اهمیت بیشتری دارند. در آمریکا از ماریانا 2624 بیشتر استفاده میکنند؛ چون این پایه با بیشتر ارقام پیوند سازگار است. ماریانا 2624 درختانی قوی تولید میکند که با خاک های مرطوب و سنگین سازگار است و از نماتد زگیل ریشه مصون می ماند. همچنین در برابر پوسیدگی ریشه، سرطان ریشه، قارچ ریشه بلوط و پژمردگی ورتیسیلیوم مقاوم است. این پایه به شانکر باکتریایی حساسیت دارد. ماریانا GF 8/1 به رطوبت، ویروس، نماتدهای ریشه، pH بالا، خاک های سبک و سنگین مقاوم و از نظر باردهی پیش رس است.
1-4 اکرمن (Ackremann s)
این سلکسیون، درختان نیمه قوی تولید میکند و موجب تاخیر در باردهی درخت و پیش رسی میوه میشود.
2-4 برومپتون (Brompton)
درختان را نیمه قوی و باردهی را کند میکند. گفته میشود که با بعضی از ارقام ناسازگار است.
3-4 آلوی GF43
از دیگر سلکسیون های آلوی اروپاست، که یک پایه ی نیمه پاکوتاه برای آلوست و احتمالا موجب دیررسی میوه میشود.
5-4 داماس GF1869
نیمه پاکوتاه، مقاوم به سرما، متحمل به pH بالا، رطوبت بالا و شانکر باکتریایی است.
از این گروه پایه ها سه نمونه را شرح میدهیم:
1-5 موسل معمولی (Common Mussel)
از این پایه درختانی متوسط تولید میکند. موجب دیر رسی میوه میشود و برای خاک های خشک مناسب نیست.
2-5 پایه های سنت جولین (St.julien)
سلکسیون های زیادی از آنها به دست آمده یکی از آنها سنت جولین A است، که پایه ی نیمه کوتاه کننده ی آلوهاست و موجب زودرسی میوه میشود. دیگری سنت جولین K است.
3-5 پیکسی (Pixy)
یک پایه کوتاه کننده که اندازه میوه روی آن کوچک است. با بیشتر ارقام آلوهای اروپایی سازگاری دارد. موجب پیش رسی میوه میشود. مقاومت زیادی به شانکرهای باکتریایی دارد؛ ولی در مقابل بیماری شارکا و برگ نقره ای مقاوم نیست. این پایه نسبت به خشکی حساس است.
1-6 آلوی گونه ی P. Americana
این پایه ها به عنوان پایه های کوتاه کننده ی متوسط به کار میروند و با ارقام زیادی از آلو های اروپایی، ژاپنی و آلوهای گروه دامسون و نیز آلوهای بومی آمریکا سازگار هستند. با این حال سازش بین پایه و پیوندک در آن ضعیف است، به طوری که درخت در مناطق بادخیز میشکند. برای مناطقی با زمستان های سخت، با ارزش اند.
2-6 گیلاس نانکینگ (Nanking cherry)
نام علمی آن P. tomentosa و پایه ی خیلی کوتاه کننده است که در مقابل خشکی و یخبندان مقاومت میکند.
زرد الو
درختی از خانواده رزاسه است که بیشتر ارقام کاشته شده ی آن به گونه prunus armeniaca تعلق دارد البته |گونه های دیگری نیز از آن موجود است که گاهی آنها را زیر گونه P. armeniaca می شمارند.