حداقل محدوده تحمل دمایی زمستانه ارقام و پایه های گلابی

در شرایطی که درختان گلابی ارقام اروپایی در شرایط کاملا خواب باشند، اغلب سرمای در حدود 29- درجه سانتی گراد خسارت ناچیزی را روی درختان موجب می شود. به نظر می رسد که جوانه ها و چوب درختان گلابی در مقایسه با درختان سیب بیش تر تحت تاثر دماهای پایین آسیب می بینند.

به طور کلی کشت گلابی در مناطقی که دمای زمستانه از 25- تا 28- درجه سانتی گراد پایین تر رود با احتمال خسارت درخت ناشی از سرمای زمستانه همراه است. در بین ارقام گلابی ارقام آنجو، کلاپس فوریت و فلمیش بیوتی بیش از سایر ارقام معمولی به دماهای پایین مقاومت نشان می دهند.

در بین پایه های رویشی گلابی، پایه های به عمدتاً حساس ترین پایه ها به سرماهای شدید زمستانه می باشند. در بین پایه های به، نوعی به با نام ملیتوپولسکایا دارای بیشترین مقاومت به سرماهای زمستانه، پایه به سورنایا دارای مقاومت متوسط و پایه های به پلینز، کوئینس A، کوئیس B دارای حساسیت زیاد به سرماهای زمستانه می باشند. همچنین پایه های بذری منشا گرفته از گونه P. betulifolia مقاوم به سرماهای زمستانه می باشند. از بین میان پایه های معرفی شده جهت ایجاد سازگاری بین پایه های به و اراقم گلابی، میان پایه بوره هاردی حساس به سرماهای زمستانه و الدهم مقاوم به سرماهای زمستانه می باشد.

در بین گونه های مختلف گلابی، گونه گلابی منچوری یا P. ussuriensis مقاوم ترین گونه به سرماهای زمستانه بوده به صورتی که در دمای 6/45- درجه سانتیگراد سیبری به راحتی و بدون صدمه باقی می ماند. این گونه دارای نیاز سرمایی نسبتا کم بوده که در اوایل بهار با گرم تر شدن هوا بلافاصله براورده گردیده وبا افزایش دما به گل می رود. در سایر مناطق، نیاز سرمایی این گونه بلافاصله برطرف شده و با افزایش چند روزه دما به گل رفته که سبب خسارت شدید شکوفه می گردد.

سرمازدگی بهاره در ارقام گلابی

گل های گلابی به لحاظ اینکه زودتر از گل های سیب باز می شوند کمی از شکوفه های سیب آسیب پذیرتر است. لیکن با توجه به انیکه گلابی بیش از سیب دارای قدرت پارتنوکارپی است در صورت بروز سرمازدگی و سقط جنین امکان ادامه نمو و تشکیل میوه کامل در برخی ارقام گلابی بیش از سیب است. در مواردی بروز سرماهای دیررس بهاره در زمان تشکیل میوه و یا قبل از آن سبب ایجاد کمربند چوب پنبه ای در سطح میوه به صورت یک حلقه کامل می گردد که به آن کمربند سرما می گویند. بروز این پدیده تاثیری در کیفیت بافت میوه نداشته لیکن بازارپسندی ان را به شدت کاهش می دهد. همچنین با توجه به اینکه همه گل های یک خوشه و همه جوانه های گل یک درخت گلابی همزمان باز نمی شوند هر کدام درجات مختلفی از مقاومت به سرماه داشته و در صورت بروز سرماهای دیرهنگام، اغلب افت درصی از محصول مشاهده می گردد.

اثر متقابل شرایط آب وهوایی با کیفیت میوه در گلابی

در برخی ارقام گلابی همبستگی بین شرایط اقلیمی پرورش میوه و کیفیت میوه مشاهده شده است. رقم بارتلت بالاترین کیفیت میوه برای مصرف دسر، حمل و نقل و خواص انباری را زمانی کسب می نماید که دما به مدت دو ماه قبل از برداشت میوه بالا باشد. در حالی که در آب و هوای خنک تر، این رقم تمایل به رسیدن سریع تر داشته و اضمحلال مغز میوه زمانی که میوه همچنان سفت بوده و ظاهرا برای تازه خوری مناسب نیست به وقوع می پیوند.

رقم بوره بوسک نیز برای رسیدن به بهترین کیفیت میوه دسری به دماهای نسبتا بالا نیازمند است. دیگر ارقام نظیر آنجو، بوره هاردی، وینترنلیس و ایسترن بوره هم در شرایط آب و هوایی خنک و هم در شرایط نسبتا گرم دارای کیفیت میوه مشابه می باشند. حرارت زیاد تابستانه همچنین در مورد ارقام پاییزه گلابی ایرانی نه تنها اثر سویی ندارد، بلکه بر خلاف سیب سبب بهبود کیفیت میوه می گردد.

همچنین دمای بالای تابستانه تاثیری روی تسریع رسیدن میوه نداشته و بر خلاف درختان میوه هسته دار که گرمای بالا تسریع رسیدن را سبب می شود، در مورد گلابی ممکن است سبب دوام بیش تر و دیررسی میوه گردد.

تاثیر دیگر شرایط آب و هوایی روی کیفیت میوه در مورد رقم بوره بوسک مشاهده می گردد. این رقم در کشورهای اروپایی با ظاهر کاملا زنگاری و قهوه ای رنگ به بازار عرضه می شود در حالی که تابستان های گرم و خشک ایران ظاهری بدون زنگار و سبز مایل به زرد به میوه می دهد که با توجه به شناخت جهانی، صفت مطلوبی حداقل در مورد شماری از ارقام گلابی محسوب نمی شود. دیگر تاثیر آب و هوایی در رقم کنفرانس مشاهده می شود، به این صورت که این رقم در اروپای شمالی خصوصا بلژیک و هلند مطلوب ترین رقم بوده و اغلب سطح باغ های گلابی به این رقم اختصاص دارد. کشت این رقم در شرایط آب و هوایی ایران موجب سوختگی برگ در اثر گرمای شدید هوای تابستان در منطقه کرج و مناطق گرم تر شده که افت شدید تعداد و کیفیت میوه تولیدی را به همراه دارد.