احداث باغ گلابی
احداث باغ گلابی تابع عوامل متعدد آب و هوایی، شرایط خاک و آب آبیار، طغیان بیماری آتشک، بازار مصرف و یا صادرات و مزیت نسبی کاشت این درخت نسبت به سایر درختان میوه است. با توجه به مقاومت نسبی درخت گلابی به شرایط ناسماعد محیطی نسبت به سایر درختان میوه معتدله، کاشت آن در اغلب شرایط به غیر از مناطقی که دارای طغیان بیماری آتشک می باشند امکان پذیر است.
خاک های مناسب برای احداث باغ گلابی
درخت گلابی در مقایسه با درخت سیب و درخت به، طیف بیش تری از خاک ها را تحمل می کند. خصوصا در خاک های سنگین و مرطوب که سبب پوسیدگی طوقه در اغلب درختان معتدله می گردد، خسارت به درخت گلابی دیرتر اتفاق می افتد. این تحمل درخت برای خاک های سنگین و مرطوب نبایستی به عنوان مجوزی برای احداث باغ در چنین شرایطی محسوب شود، زیرا پس از گذشت چند سال حمله بیماری ها و قارچ های ریشه می تواند مشکلات حادی را برای باغ ایجاد نموده و محصول را تا حد چشمگیری کاهش دهد.
همانند سایر درختان میوه، خاک مناسب برای احداث باغ گلابی خاک هایی با بافت لومی یا لوم شنی است. در صورت استفاده از پایه های بذری با ریشه عمیق، عمق مناسب خاک و نفوذپذیری لایه های تحتانی خاک دارای اهمیت زیادتری است. احداث باغ گلابی در مناطقی با خاک آهکی سبب رشد کم درخت، کم باردهی و دیرباردهی گردیده و درخت را به سایر تنش ها نظیر بیماری آتشک آسیب پذیرتر می نماید. محدوده PH مناسب خاک برای احداث باغ گلابی بین 7 الی 5/7 است. PH های بالاتر خاک ناشی از آهک فعال سبب زردی درخت و درنهایت کاهش سطح کلروفیل برگ ها و ضعف درخت می گردد.
همچنین احداث باغ ها در خاک های زه دار سبب زردی و حمله قارچ هایی نظیر ارمیلاریا گردیده که در ارقام حساسی نظیر ویلیام دوشس درخت به طور کامل بی برگ خواهد شد. ارقام متحمل تر به ارمیلاریا نظیر رقم اسپادونا کم تر تحت تاثیر حمله این قارچ قرار می گیرند.
بررسی ظاهری حساسیت ارقام مختلف گلابی به خاک های آهکی و ایجاد زردی ناشی از کمبود آهن در برگ
ردیف |
رقم |
حساسیت به کلروز آهن |
1 |
اسپادونا |
کاملا مقاوم |
2 |
آلورت |
مقاوم |
3 |
آنجو |
مقاوم |
4 |
آنجو اندوماکس رد |
کاملا مقاوم |
5 |
بارتلت |
نسبتا مقاوم – مقاوم |
6 |
بلغار شماره 2 |
حساس |
7 |
بلغار شماره 3 |
نسبتا مقاوم |
8 |
بوره الکساندر لوکاس |
مقاوم |
9 |
بوره بوسک |
مقاوم – کاملا مقاوم |
10 |
بوره دامانلیس |
مقاوم – کاملا مقاوم |
11 |
بوره دیل |
کاملا مقاوم |
12 |
بوره ژیفارد |
مقاوم |
13 |
بوره هاردی |
مقاوم |
14 |
بیروت |
کاملا مقاوم |
15 |
پاسکراسان |
نسبتا مقاوم |
16 |
پاسکولسار |
مقاوم |
17 |
بکهامز تربومف |
کاملا مقاوم |
18 |
خوچ |
مقاوم |
19 |
دم کج |
حساس |
20 |
دوشس |
مقاوم |
21 |
دوین دوکومیس |
مقاوم |
22 |
ردبار تلت |
کاملا مقاوم |
23 |
سبری |
کاملا مقاوم |
24 |
سردرودی (پیغمبری) |
نسبتا حساس – مقاوم |
25 |
سه فصله |
حساس |
26 |
سیف تبریز |
کاملا مقاوم |
27 |
شاه میوه |
کاملا مقاوم |
28 |
شاهک |
کاملا مقاوم |
29 |
فلسطینی |
حساس – نسبتا مقاوم |
30 |
فوریت دکلاپس |
مقاوم – کاملا مقاوم |
31 |
کوشیا |
مقاوم |
32 |
کنفرانس |
نسبتا مقاوم |
33 |
لوئیزبون |
کاملا مقاوم |
34 |
محمدعلی |
حساس |
رابطه نوع پایه و شرایط خاک در احداث باغ گلابی
پایه های گلایب بر خلاف پایه های سیب از گونه های متفاوتی می باشند و هر پایه بسته به شرایط گونه دارای خصوصیات مخصوص به خود می باشد که در تصمیم گیری برای احداث باغ از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علاوه بر اینکه برخی از پایه ها با شماری از ارقام گلابی دارای خودناسازگاری می باشند. به طور کلی پایه های گلابی متعلق به گونه های گلابی اروپایی، گلابی کالریانا گونه گلابی اروپایی و گونه به تعلق دارند و تنها پایه همگروه D6 از گونه گلابی کالریانا معرفی گردیده است. پایه های پاکوتاه کننده در هر دو گونه به و گلابی اروپایی وجود دارد، لیکن پایه های به با شرایط خاک های آهکی ناسازگار می باشند، در حالی که پایه های گلابی دارای سازگاری بیشتری نسبت به خاک های آهکی و زه دار است. علاوه بر این پایه های همگروه به همگی حساس به آتشک بوده در حالی که پایه های همگروه گزینش شده گلابی دارای مقاومت زیاد تا بسیار زیادی به آتشک می باشند. مشکل اصلی پایه های همگروه گلابی در مقایسه با پایه های به سخت ریشه دهی آنهاست که تکثیر آن ها با شکل مواجه می سازد.
رابطه انتخاب نوع پایه با تراکم درخت در باغ های گلابی
سابقه کشت متراکم گلابی به حدود دو دهه پیش بازمی گردد.
پایه های نیمه پا کوتاه کننده ای نظیر کوئینس A برای احداث باغ های نیمه متراکم تا پایه های پاکوتاه کننده تری نظیر کوئینس C برای احداث باغ های متراکم تا بسیار متراکم طی شده است.
باغ های گلابی روی پایه کوئینس C در کشور با تراکم 11000 درخت در هکتار احداث می گردد. به طور کلی باغ های گلابی با تراکم بین 2500 تا 11000 درخت در هکتار در گروه باغ های متراکم محسوب میشوند.
عواملی که بایستی در انتخاب نوع پایه مناسب مد نظر قرار گیرد عبارت است از:
پاکوتاه کننده ترین پایه رویشی گلابی پایه کوئینس C است. این پایه در کنار سایر پایه های نظیر CQ 134 , CQ132 پاکوتاه کننده ترین پایه های گلابی محسوب می گردند. پایه همگروه به کوئینس A د رکنار دیگر پایه های CQ در گروه نیمه پاکوتاه قرار گرفته و اندازه درخت گلابی روی این ارقام به اندازه درخت سیب روی پایه مالینگ مرتون 106 و یا کمی کوچکتر است. پایه های D6. OH*F97 در گروه پایه های پا بلند قرار می گیرند.
تراکم درخت در باغ های گلابی روی پایه های بذری حدود 300 درخت در هکتار و با فاصله کاشت 6×5 متر در نظر گرفته می شود.
باغ های گلابی روی پایه بذری P. calleryana که در حال حاضر شماری از آن ها بیش از 120 سال عمر دارند با تراکم 250 الی 300 درخت در هکتار کشت گردیده اند. از نظر قدرت رشد در میان پایه های همگروه به، پایه BA29 پر رشدترین پایه و پس از آن به ترتیب پایه های کوئینس A، کوئنس Adams، کوئینس Sydo و در نهایت کوئینس C رده بندی شده اند. دو پایه BA29 و کوئینس A حدود 60 تا 75 درصد پایه های بذری رشد کرده و برای احداث باغ های نیمه متراکم مناسبند.
فاصله بین ردیف ها در باغ های نیمه متراکم و یا متراکم بسته به نوع پایه نداشته بلکه بیش تر بر اساس عرض ادوات کشاورزی بین 5/3 تا 4 متر در نظر گرفته می شود. تراکم باغ های گلابی روی پایه پاکوتاه کننده تر کوئینس Adams بالاتر از 2500 الی 3000 درخت در هکتار در نظر گرفته می شود. پایه کوئینس Adams کمی پاکوتاه کننده تر بوده لیکن باردهی مشابهی با پایه کوئینس Adams دارد. همچنین اندازه میوه پایه کوئینس Adams نسبت به کوئینس C اندکی بهتر است. معمولاب باغ های گلایب روی پایه کوئینس C در تراکم های 5000 تا 11000 درخت در هکتار کشت می شوند.