هرس نخل خرما:

در نخل خرما معمولاً پنج نوع هرس شامل: هرس برگف هرس دمبرگ (تکریب)، هرس خار، هرس دم خوشه­ها پس از برداشت و حذف تنه جوش و پاجوش انجام می­شود.

1. هرس برگ نخل خرما: از اهداف هرس برگ در نخل خرما می­توان مواردی چون: سهولت دسترسی به تاج نخل جهت عملیات داشت (گرده­افشانی، تنک، آرایش و پوشش خوشه­ها)، برداشت و بهبود تهویه در نخلستان، حذف برگ­های آلوده به آفات و بیماری­ها، ایجاد تعادل بین اندام­های رویشی و زایشی گیاه، جلوگیری از پوسیدگی تدریجی تنه نخل و در نهایت تولید محصول با کمیت و کیفیت مناسب است.

عملیات هرس برگ را می­توان پس از برداشت محصول (حذف برگ­های خشکیده و آلوده به آفات و بیماری­ها) در زمان گرده­افشانی (سهولت در گرده­افشانی) و در زمان تنظیم و آرایش خوشه­ها (8-6 هفته پس از گرده­افشانی) انجام داد .

2. هرس دمبرگ (تکریب) نخل خرما: در نخلستان­های تجاری حذف برگ­ها در دو مرحله صورت می­گیرد: در مرحله اول که بخش اعظم برگ­ها در آن حذف می­گردند شامل بریدن بخش کاملاً خشک و پلاسیده برگ­ها می­شود (هرس). در این مرحله به فاصله تقریبی 40-30 سانتیمتر از محل اتصال برگ به تنه اقدام به بریدن برگ­ها می­شود و حذف انتهای دمبرگ­ها (کرب­ها) در مرحله دوم صورت می­پذیرد.

در مرحله دوم هرس (تکریب) که معمولاً هر 3-2 سال یک بار انجام می­شود، بخش باقی­مانده از دمبرگ­ها در فصل مناسب آن که معمولاً در فصل پاییز و پس از اولین بارندگی است، بریده شده و حذف می­گردد که به این عمل تکریب می­گویند. رایج­ترین روش­های تکریب، روش­های دستی است که با استفاده از عکفه، ره و یا تبر انجام می­شود. هرس با اره بهترین روش تکریب نخل خرما است. اخیراً دستگاه هرس برگ و تکریب نیز جهت تکریب نخل­های خرما طراحی و ساخته شده است .

3. هرس خار نخل خرما: وجود خار روی برگ­ها عامل مزاحم محسوب شده و در صورت عدم حذف این خارها از 25-20 برگ پایین تاج درخت امکان آسیب رسیدن به فرد صعودکننده از نخل زیاد است. لذا قبل از گرده­افشانی یا در هنگام گرده­افشانی باید نسبت به حذف این خارها اقدام گردد. نخل­کاران جهت حذف این خارها از وسیله­ای به نام خارزن دستی استفاده می­کنند .
4. هرس دم خوشه­ها نحل خرما پس از برداشت: بعد از اتمام عملیات برداشت در نخلستان در اولین فرصت باید اقدام به حذف دم خوشه­های باقی­مانده روی نخل خرما نمود. این کار هم باید در ارقام ماده و هم در ارقام نر صورت گیرد؛ زیرا که در خیلی از موارد این دم خوشه­ها می­توانند عامل بقاء و انتشار بیماری­های قارچی در نخلستان باشند. این مسئله به ویژه در مناطقی مثل خوزستان که بیماری خامج یا پوسیدگی گل­آذین خرما مسئله­ساز است، اهمیت زیادی دارد .
5. حذف پاجوش و تنه جوش نحل خرما: نگهداری تعداد زیادی پاجوش روی درخت و برای مدت طولانی علاوه بر ایجاد مشکلات در مرحله برداشت، باعث ضعف درخت و کاهش عملکرد آن می­گردد. طبق بررسی­های به عمل آمده می­بایست حداکثر چهار پاجوش پای هر درخت نگهداری و بقیه را حذف نمود .