ابیاری نخلستان :

جهت تولید یک کیلو گرم خرما ه دو متر مکعب اب نیاز ایت و این میزان از متوسط نیاز ابی گیاهان دیگر بالاتر  است . مقدار اب مورد نیاز نخل خرما نیم لیتر در دقیقه ( 250 متر مکعب در سال ) در تمام سال براورده گردیده است که این میزان به عنوان یک رقم متووسط مورد قبول همه متخصصان علوم اب یاری است . گرچه نخل  خرما تحمل بالایی در مقابل شرایط نا مساعد اب و خام دارد اما بهترین نخل ها و بیشترین مقدارد محصول در خاک هایی که با شرایط نا مساعد اب و خاک دارد اما بهترین نخل ها و بیشترین مقدار محصول در خاک هایی که با اب شیرین ابیاری می شوند به دست می اید و نخل خرما را می توان بدون ایجاد کاهش در تولید ان با ابی یا شوی کمتر از 7/2 دسی زیمنس بر متر ابیاری کرد مشروط بر ان که شوری خاک نیز بیش از 4 دسی زیمنس بر متر نباشد . اگر میزان شوری خاک بیش از این مقدار باشد باید عمل اب شوئی انجام شود . در جدول زیر می توان تولید محصول خرما در خاک ها و اب هایی با شوری مختلف نشان داد ه شده است .

جدول  : درصد تولید محصول خرما در شوری های مختلف اب و خاک

روش های مختلف ابیاری نخلستان :

الف: ابیاری سطحی نخلستان:

روش های متفاوتی از ابیاری سطحی جهت ابیاری نخلستان های خرما در مناطق مختلف خرما خیز جهان و ایران مود استفائه قرار گرفته اند. در شرایط نا مطلوب راندمان سیستم های ابیاری سطحی 70-50% است . راندمان ابیاری سطحی در ایران 37% می باشد .

روش کرتی : (flood imigation): در این روش اطراف درختان را به وسیله پشته های به ارتفاع 50-30 سانتی متر محصور کرده و اب را تا ارتفاع مناسب و به مدت مورد نظ درون کرت ها وارد می کنند .

ابیاری نواری (border irrigation) نخلستان : در این روش ابیاری ، تسطیح زمین بسیار مهم است . این وش ابیاری را می توان هم در نخلستان های جوان و هم باور به کار برد . در نخلستان های جوان عرض نوارها 2-5/1 متر و ارتفاع انها 30 سانتی متر خواهد بود ، به طوری که درختان در وسط نوار قرار می گیرند . طول نوار ها با توجه به بافت خاک ، شیب زمین و مقدار اب قابل دسترس متفاوت است . عرض نوار ها با افزایش سن درختان افزایش می یابد تا این که در سن 6-3 سالگی به حدود سه متر می رسد . بعد از این سن ( درختان بارور ) نوار ها به صورت کامل در می ایند و یا روش های متناسب تری جایگزین می گردد . در این ابیاری به منظور جلوگیری از تماس اب با تنه نخل ها  اطراف تنه را با خاک می پوشانند.

ابیاری تشتکی (basin irrigation) نخل :

ابیاری تشتکی روش مناسبی جهت ابیاری نخل خرما در خاک های شنی و رسی است . در این روش اطاف درخت تشیکی درست می کننئ که ایاد این تشتک بسته به بافت خاک ، دبی جریبان وئ سن درخت خرما متاوت است . نهر اب رسانی که بین دو ردیف نخل خرما و گاهی نزدیک به ردیف تشتک احداث شده ، اب مورد نیاز تشتک ها را در طرفین خود تامین و توزیع می کند . روش ابیاری تشتکی بهترین و متداول ترین روش ابیاری سطحی در نخلستان ها خرما در کشور است.

ابیاری جوی پشته ای خرما: (furrow irrigation)

این روش را می توان در مراحل مختلف رشد نخل خرما از کاشت پاجوش ها تا مرحله ثمر دهی به کار برد در مراحل اولیه رشئد معمولا در یک طرف خط کاشت درختان نهری احداث می شود . بعدا این کار با ایجاد دو جوی در طرفین درختان جوان تکمیل می گردد . در باغ های بارور سطح بین ردیف درختان با جوی های به فواصل 90-70 سانتی متر تقسیم می گردد و فاصله نزدیک ترین جوی به تنه نخل خرما حود 40 سانتی متر است این روش ابیاری در خاک های سنگین با ضریب نفوذ پذیری پایین بهتر است زیرا زیرا موجب نفوذ عمقی اب درون خاک می گردد . در خاک های رسی طول این جوی ها نباید بیش از 100 متر باشد

ب- ابیاری نیمه سطحی (sub-surface irrigation) نخلستان:

این روش ابیاری در نخلستا های ابادان و خرمشهر متداول است . جریان مد اب شیرین رودخانه را هر روز دو بار پس می زند به طوری که اب شیرین به درون نهر های عمودی منشعبب که از سواحل با فاصله های حدود یک کیلو متر از هم  قرار دارند رانده می شود و از این کانال ها ، کانال های فرعی منشعب میشوند که عمل ابیاری نخلستان ها توسط انها انجام می شود هنگام جزر کانال ها دواره خالی می شود و نقش زهکش را اییفا می کنند . مهم ترین مشکل این روش ابیاری تجمع املاح در سطح خاک است.

ج- ابیاری تحت فشار نخلستان :

در سیستم ابیاری تحت فشار ، اب با فشار معینی توسط لوله های الومینیمی و یا پلاستیکی به باغ و در مجاورت درختان انتقاال یافته و از طریق ابپاش و وزنه به صورت باران و یا قطره و در اختیار گیاه قرار می گیرد . سیستم های ابیاری تحت فشار به دو گروه عمده بارانی ( با فشار بالا) و قطره ای ( با فشار کم ) تقسیم می شومند . در حال حاضر حدود 8 درصد از نخلان های کشور تحت پوشش ابیاری تحت فشار از نوع قطره ای هستند . شیوه ارایش قطره چکان ها در ابیاری قطره ای نخلستان ها معمولا از نوع دایره ای است . در اطراف نخل های بارور معمولا 8 قطرره چکان با دبی 4 لیتر در ثانیه ککفایت می کند .

دور و زمان ابیاری نخلستان:

دور و زممان ابیاری در نخلستان های خرما در مناطق مختلف خرماخیز کشور بر حسب میزان اب قابل دسترس ، سیتم ابیاری ، شرایط اب و هوائی ، فصول مختلف سال ، سن درختان ، نحوه کاشت ، جنس و بافلت خاک و کیفیت خاک و ابیاری متفاوت است. در اکثر متاطق دور ابیاری در نخلستان های جدید الاحداث در ماه اول یک روز در میان ، در ماه دوم دو روز در میان و در ماه سوم سه روز در میان و بعد از آن هفته  ای یک بار است . ابیاری در زمستان هر 15-10 روز یک بار صورت می گیرد . ضمنا توصیه می شود اگر پاجوش در فروردین ماه کشت شده باشد چون بعد از گدشت سه ماه رطوبت هوا کم و نصادف با باد های گرم می شود بهتر است در ماه چهارم ابیاری چهار روز در یک بار ابیاری انجام شود . بهترین دور ابیاری در باغ های جدید الاحداث رقمم مضافتی بم و در مرحله رشد رویشی با استفاده از سیستم ابیاری قطره ای دور یک روز در میان بر مبنای 80% تبخیر از تشک کلاس آ تعییین شده است . در ایران نخلستان هائی که دارای خاک سبک می باشند در تابستان 7-4 روز و در زمستان هر 30-20 روز یک بار ابیاری می شوند و نخلستان های که دارای خاک سنگین هستند در نخلستان 12-7 روز یک بار و در زمستان 45-30 روز یک بار ابیاری می شوند .