پراکنش ارتفاعی بادام های ایران
پراکنش ارتفاعی بادام های ایران
جدول 11: پراکنش ارتفاعی گونه های وحشی بادام در زمین
( خاتم ساز 1371، مظفریان1383 – Arrar,2009 )
ارتفاع از سطح دریا ( متر) |
نام علمی |
شماره |
1700-800 |
Amygdalus communis L. |
1 |
- |
A. orazi |
2 |
1700-500 |
A.trichamygdalus(Hand-Mazz)Woronow |
3 |
1800 |
A.wendelboi Freitag |
4 |
1600-1300 |
A.korshinski(Hand-Mazz.)Bomm |
5 |
1800-1250 |
A.fenzliana(Fritsch)Lipsky |
6 |
3100-1300 |
A.hausskenchtii(C.K.Schneider)Bomm |
7 |
- |
A.kurdistanica |
8 |
2500-1600 |
A.orientalis Duh |
9 |
2000-1800 |
A.kotschyi Boiss.& Hohen |
10 |
2000-1200 |
A.carduchorum Bomm |
11 |
3000-1700 |
A.elaeagnifolia subsp.elaeagnifolia |
12 |
3400-1100 |
A. elaeagnifolia subsp.leiocarpa(Boiss.)Browicz. |
13 |
1900-1650 |
A.reticulata Runemark ex khatamsaz |
14 |
2000 |
A.glauca Browicz |
15 |
3100-300 |
A.scoparia Spach |
16 |
1500-1000 |
A.spartioides Oliv. |
17 |
2150 |
A.erioclada Bomm. |
18 |
2500-1100 |
A.eburnea Spach. |
19 |
2200-1100 |
A.nairica Fed.Et Takht. |
20 |
1900-1200 |
A.spinosissima subsp.spinosissma. |
21 |
2000-800 |
A. spinosissima subsp. Turcomanica (Linez.) Browicz |
22 |
3800-2700 |
A.brahuica Boiss. |
23 |
2350-250 |
A.lycioides var. lycioides |
24 |
2200-1100 |
A. lycioides var .horrida(Spach.)Browicz. |
25 |
1850-1350 |
A.x pabotii Browuez |
26 |
1800-1350 |
A.x keredjensis Browiez |
27 |
1500 |
A.x podper Woroon |
28 |
700 |
A.x iranshahri Khatamsaz.₌ |
29 |
1400-1300 |
A.x kamiaranesis Khatamsaz.₌ |
30 |
2000 |
A.x yasujensi Khatamsaz. |
31 |
2900-2300 |
A.x mozaffariani khatamsaz. |
32 |
رویشگاه های بادام های وحشی ایران
براساس گزارشات ثابتی (1344)، جوانشیر(1355) ، قهرمان(1365)، صیامی(1368)، خاتم ساز(1371)، مبین(1375)، اتمادی(1378)، مظفریان(1383) و راحمی(1389) بادام های وحشی ایران می توان در مناطق ذیل مشاهده نمود:
1.Prunus amygdalus Batsch(1801)
آذربایجان غربی: ارومیه، جاده بانه- سردشت، مهاباد، جاده سلماس- ارومیه(گردنه قوشچی) ، جاده پیرانشهر- میاندوآب، گردنه زمزیران، ماکو،15 کیلومتری شمال اشنویه، قره باغ، دیزج دل، آب گرم، زینالو، قلنجی، قلعه چی، گوارچین، کهریز، رشکان، انهار، خوی، حسن بیگلو، یام. آذربایجان شرقی: تبریز، سید خواجه. اردبیل: جنگل ارسباران. کردستان: سنندج، جاده سنندج- کامیاران( حمزه و خالدیان)، جاده کامیاران-مریوان، تخته زنگی. فارس: جاده شیراز- فسا(میان جنگل فسا)، پرسپولیس. اصفهان: نجف آباد، حاشیه زاینده رود، خوانسار. تهران آذربایجان شرقی، مرکزی: اراک، هفته، امارت، راستوند، تفرش. لرستان: الیگودرز، زولقی، چم شید، بختیاری. کرمانشاه: سراب نیلوفر. چهارمحال و بختیاری: بن. یزد: ده بالا، طرزجان. کرمان: رابر، کرمان. تهران: کرج، دماوند.
2.Prunus Korshinshyi Hand.Mazz.(1913)
آذربایجان غربی : ارومیه( نزدیک دره قاسملو)، جاده نقده- اشنویه(کیلومتر10)، سردشت. کردستان: مریوان(دزلی).
3.Prunus trichamygdalus Hand.-Mazz.(1913)
آذربایجان غربی : ارومیه(دره قاسملو)، جاده ارومیه- اشنویه(دره شیخ آلان)، کیلومتر10 جاده اشنویه- نقده، 24 کیلومتری شمال غرب نقده، جلدیان. کردستان: سردشت، کامیاران ( تخته زنگی).
هرمزگان: بندرعباس(کوه گنو). سیستان و بلوچستان: خاش، کوه تفتان، ترش آب، انجیرک، سردریا، گوشه، تمندان و پیلاک، سنگان. کرمان : بم.
5- Prunus fenzliana Fritsch(1892)
آذرباجان غربی : ارومیه(پسان)، جاده ارومیه- نقده، 24 کیلومتری جنوب غربی نقده، خوی، جاده خوی- سلماس، جاده خوی- ارومیه، مهاباد. اردبیل: ارسباران(وایقان به وینق)، آذربایجان شرقی: کلیبر(مکیدی به وینق)، تلوعلی- وینق، قاقالو- وینق، 62 کیلومتری جنوب مرند.
چهارمحال و بختیاری: کوههای بختیاری، لرستان: اشتران کوه، تهران: کرج، مرکزی: اراک
کردستان: جاده مریوان- پاوه، تنگه دزلی، کامیاران(تامینه، روستای لاین، گردنه مروارید)، همدان: نهاوند(کوه گرو)، 20 کیلومتری جنوب نهاوند، کوه الوند، اسدآباد.لرستان: دورود، ازنا، جاده دورود-ازنا، شهبازان، خرم آباد(نوژیان)، جاده شول آباد-الیگودرز، اشتران کوه(تیهون و دریاچه گهر)، اصفهان: فریدون شهر(میدانک)، شادگان، بوئین، میاندشت، مکیدن، دره بادام، چال چرانه، کوه ونیزان، کوه داراب شاه، سعدآباد. کهگیلویه و بویراحمد: سی سخت(گردنه بیژن)، جاده یاسوج- سپیدان، جاده یاسوج- بابامیدان. چهارمحال و بختیاری: زردکوه، کوهرنگ، شهرکرد(نفج ارژنک)، بن، لردگان(تنگه زندان)، بروجن.کرمانشاه: جاده اسلام آباد- ایلام. مرکزی: اراک، کوه کهرود. فارس: سعادت آباد، حاشیه سد درودزن، سروستان، بوانات.
کردستان: جاده مریوان-پاوه، جاده سقز- بانه(پیرعمران، کوه نکروز)، جاده سنندج- مریوان(جنگل باغان)، قلعه حاجی. آذربایجان غربی: جاده مهاباد- سردشت. کرمانشاه: کرمانشاه (کوه پرو، کوه شاهو، کوه قلاجه، سرتنگ خموش، میمون آباد، کیلومتر43 شمال)، کرند غرب (دالاهو)،44 کیلومتری شمال کرند.ایلام: اسلام آباد غرب،(16کیلومتری شمال شرق). چهارمحال و بختیاری: 20 کیلومتری جنوب دوراهان، تنگه سید، چهارطاق اردل، سرقلعه سامان و جونقان. ایلام.
لرستان: ملاوی، دورود، چم شید، چگینی خرم آباد، اصفهان: سمیرم( ده شاهید، حسن آباد، کیلومتر7 جاده حنا- کومه، پادنا)، جاده اصفهان- شهرکرد. چهارمحال و بختیاری: شهرکرد، بروجن، کوهیان، کوهرنگ. کهگیلویه و بویراحمد: جنگل یاسوج، جاده یاسوج، سپیدان، کوه دنا، سی سخت، تل خسرو. فارس: خانه زنیان، 60 کیلومتری جنوب آباده(کوه بل)، اقلید، دشت ارژن(گاو کوشک)، جاده قدیم کازرون(کتل پیرزن، کتل کمارج)، 70 کیلومتری شرق کازرون، سپیدان، سروستان(تنگ غنچه)، نیریز، جاده فیروزآباد، فراش بند، شیراز(سبزپوشان، کوه بونجی، کوه بیل). کرمان: سرچشمه، 65 کیلومتری جنوب رفسنجان، بافت، رابر، کوه جوپار، کوه هزار، کوه نصر، کرمانشاه: بیستون. کردستان. آذربایجان غربی: سردشت، کوه سیر.
کهگیلویه و بویراحمد: ده دشت،(کوه نیل)، کوه دنا(گردنه بیژن)، جاده یاسوج- سپیدان، چهارمحال و بختیاری: ناغان، چهارتاغ، دره بازفت(بالای تلورد)، فلارد، فارس: فهلیان( حسین آباد)،69 کیلومتری جنوب صفاشهر، جاده کازرون(کتل کمارج).کرمان: 15 کیلومتری جنوب غرب راین، کوه هزار، کیلومتر40 جاده جیرفت- کوه خبر، کوه نصر. اصفهان: سمیرم. لرستان: دورود، چم چید.
فارس: شیراز( کوه بمو).
آذربایجان غربی: جاده مهاباد- سردشت، گردنه زمزیران، 60 کیلومتری جنوب مهاباد، جاده پیرانشهر- سردشت(میرآباد). کردستان: سقز، مریوان(روستای سوته).
آذربایجان غربی: ارومیه(سرو، ارزین، ترگور، غرب سولاک، پسان، دره قاسملو، گردنه حسن سالاران، برده سو، سیلوانا، سیر)، سردشت(زیرساران)، 34 کیلومتری جنوب مهاباد. کردستان: سنندج( ایستگاه زاله؟، دهکده کورشه)، 185 کیلومتری شمال بانه، گردنه خان، کوه شاهپور، جوانمرد، جاده شوشه- نگل، جاده سقز- بانه، نکروز. چهارمحال و بختیاری: سامان. آذربایجان شرقی: میانه. کرمانشاه: قصرشیرین، ریجاب، اسلام آباد غرب، بیستون. همدان: آق بلاغ داغ. لرستان: کوه سفید، بختیاری. مرکزی: اراک، کوه چال خاتون.
آذربایجان غربی: جاده پیرانشهر- سردشت(غرب دهکده میرآباد)، جاده مهاباد- سردشت. کردستان: کیلومتر36 جاده سنندج- کامیاران( دره نشور، پلنگان)، دژشاهپور، مریوان، دزلی. زنجان: ماهنشان، کوه بلقیس. لرستان. کرمانشاه .
کردستان: کامیاران( سنگ سفید)، 30 کیلومتری قروه، جاده مریوان- پاوه. کرمانشاه: نرسود، جاده کرند غرب، سرپل ذهاب، بیستون. چهارمحال و بختیاری: فلارد و دشت خان میرزا. تهران: کرج، پشند، سرخه حصار، سیاه کوه ورامین(150 کیلومتری جنوب غرب تهران). کرمان: جاده کرمان- بم. هرمزگان: جاده بندرعباس- حاجی آباد، بشاگرد، گوهران. فارس: خفر، کازرون(کتل پیرزن). لرستان: تله زنگ، کوه مالو. دهلران. هرات(کرخنگان).
گلستان: گرگان، شرق مراوه تپه، جاده قازان قیه، اصفهان؟: جاده کاشان، نطنز، اردستان، جاده سمیرم-پادنا، تنگه شاهید، کوه سیاه، جاده واریان- اردستان، خور، عروسان، چادگان، خور و بیانک، انارک یزد: جاده تفت- ده بالا، مهریز، صدوق ، یزد، بهاباد. فارس: آباده، گردنه کولی کش، صفاشهر، سروستان، شیراز(کوه بمو)، جاده شیراز- آباده، نورآباد نزدیک ده شور، دشت ارژن، لامرد(لاورخشت)، هرمزگان: بندرعباس، کوه گنو، ده زیارتون، فرقان(کوه بوخون)، بشاگرد، گیلومتر60 سندرک، جاده سندرک- انگوران، سیاهو، حاجی آباد،.کرمان: جاده اسفندقه- حاجی آباد(150 کیلومتری حاجی آباد)، کوه جوپار، جاده خبر- کهت- جاده جیرفت- کرمان، راور، کیلومتر10 جاده جیرفت- راور، درزین، مرغک، سیستان و بلوچستان: دهک، کوه بزمان، جاده بزمان- خاش، 40 کیلومتری شمال خاش، کوه تفتان، ترش آباد، سنگان، کیلومتر130 جاده بمپور- ایرانشهر، کیلومتر55 جاده خاش- ایرانشهر، خراسان جنوبی: بیرجند، خراسان رضوی: جاده کاشمر- نیشابور، تهران: کرج، کوه دشته، مرکزی: محلات، کیلومتر8 جاده باقرآباد- چشمه گل، تنگه بادام، سیاه کوه، سربند، تفرش، ساوه، دلیجان. چهارمحال و بختیاری: لردگان، بروجن، کره بس، فلارد: آذربایجان شرقی: تبریز، کهرود. کرمانشاه. بوشهر. لرستان: پل دختر، ازنا، خرم آباد. قم. ایلام: شیروان، آبدانان، میمه. بوشهر. خوزستان: بهبان، دزفول.
فارس: جاده شیراز- کازرون، کتل پیرزن، 20 کیلومتری شمال شرق شیراز.
اصفهان: کاشان، فریدون شهر(واحدآباد،پیشکوه)، مازنداران: جاده کندران- هراز(ده پیل)، گیلان: جاده منجیل- لوشان، رودبار. آذربایجان شرقی: کیلومتر42 جاده زنجان- میانه( یدی بولاغ)، جاده زنجان- میانه(قره چالی)، میانه(خیرآباد، قره تپه، صائین دژ)، تبریز، قره چمن. زنجان: جاده زنجان- بیجار(حلب). آذربایجان غربی: ارومیه(گردنه حسن سالاران، گردنه خان)، شاهین دژ، (محمودآباد)، بوکان، 2 کیلومتر شمال شرق خلخال، کردستان: سنندج، کیلومتر15 جاده سنندج- کامیاران. کرمانشاه: شمال شرق کرمانشاه، کوه بزآب، بیستون، طاق بستان، جاده کرمانشاه- سنندج. لرستان: بروجرد، کوه شاه نشین(15 کیلومتری جنوب بروجرد). سیستان و بلوچستان: زاهدان، سمنان: کیلومتر34 جاده سمنان، فیروزکوه، جاده سرخه- بشم، شاهرود، بسطام، 10 کیلومتری زمان آباد، کوه قلعه بالا، کیلومتر20 جاده دامغان – سمنان، تهران: کوه دربند، جاده هراز، جاجرود، خجیر، سولقان، دره کرج، جاده تهران- کرج (کلاک)، کوه دشته، شهرستانک، آب علی، علی آباد کرج. مرکزی: دلیجان، موته، اراک. قم: قم. همدان: کیلومتر130 جاده همدان- قزوین-ملایر، نهاوند، خرقان. چهارمحال و بختیاری: لردگان، بازفت، ارمند. قزوین. کردستان: سنندج. یزد: مهریز(دره دامگاهان)، تفت، خاتم. مهران، شیروان. لرستان : دورود، خرم آباد، جاده دورود- خرم آباد، خارون. کرمان. جبال بارز. فارس: شمال باده، شیراز.
19- Prunus lycioides(Spach)C,K.Schneider(1906),var.horrida(1969)
اصفهان: کیلومتر25 جاده اصفهان- شهررضا، فارس: 66 کیلومتری جنوب شرقی آباده، شیراز(کوه بمو) کیلومتر90 جنوب شرقی شیراز. جهرم(اسماعیل آباد)،55 کیلومتری جاده شیراز- فیروزآباد، هرمزگان: بندرعباس(78 کیلومتری درزین)، کرمان: زرند، رفسنجان، بافت، قربه العرب. سمنان: شاهرود: بسطام، دامغان، توران، دلبر، کوه یزدو، تهران: کوه آبعلی، 24 کیلومتری شمال تهران، فیروزکوه، سیمین دشت، درکه، جاده شاه نشین، طالقان، ملارد، جاجرود، خجیر(بین سرخه حصار و جاجرود)، لواسان، الموت، شیرکوه، کیلومتر10 جاده کرج- چالوس، دره شهرستانک، کلاک، فشم. قزوین. چهارمحال و بختیاری: سبزکوه. لرستان: اشترانکوه. آذربایجان غربی: ارومیه، کرناور. بوشهر. گیلان: رودبار. یزد: جاده یزد- اصفهان. کرمانشاه: قصرشیرین، بیستون. مرکزی: اراک، راسوند، تفرش .
خراسان: 50 کیلومتری شمال ششرق کاشمر(ده بزق)، دره گز(تندوره، چهل مره)، کیوت داغ، جاده مشهد- تربت حیدریه(رباط سنگ).
خراسان: مشهد، قوچان، درگز، جاده بجنورد- شیروان، سبزوار، بیرجند، نیشابور(میرآباد)، کیلومتر44 جاده نیشابور- کاشمر، سرخس(صالح آباد)، 10 کیلومتری شرق بق بقو، جاده مشهد- تربت حیدریه(رباط سفید)، جاده مشهد- سرخس، تربت جام، یزد: بهاباد.
آذربایجان غربی: ارومیه، جاده سلماس- ارومیه، کوه کارنارو، گردنه قوشچی، قره باغ، پسیان ، ماکو، بازرگان، خوی.
آذربایجان غربی : خوی( کوه حاجی الدین)، بازرگان(دیزج)، ماکو، خوی(قطوره دره، حبشی بالا)، ارومیه(پسان،رازان).آذربایجان شرقی: گیلومتر20 جاده اهر- تبریز، کردستان: جاده سنندج- مریوان( روستای نیاره).
اصفهان: شهرضا، کوه صفه، کهگیلویه وبویراحمد: دوگنبندان، آب ریگون، فارس: 5 کیلومتری شمالغرب شیراز، جاده شیراز- کازرون(کتل پیرزن، گتل کمارج)، 24 کیلومتری غرب کازرون، چنار شاهیجان، خانه زنیان، کوه سرداب، سبزه پوشان، جاده نورآباد، جهرم، خفر، مهارلو، پرسپولیس، پاسارگاد، جاده دشت مرغاب- شیراز. هرمزگان: کیلومتر110 جاده بندرعباس- سیرجان،50 کیلومتری شمال بندرعباس، بشاگرد، گوهران. بوشهر: دالکی، جاده دالکی- کازرون، کوه خورموج. خوزستان: 70 کیلومتری جنوب شرق سویره، کرمان: سعیدآباد، ده بکری، کوه خبر، کهت، جبال بارز، جاده بم- جیرفت، دارزین، مکران، 51 کیلومتری شمال سیرجان، جاده سیرجانف علی اباد، گردنه چاه چغوک، جاده سیرجان- گردنه چاه چغوک، جاده گردنه چاه چغوک- طارم. سیستان وبلوچستان: خاش، ایرانشهر، کیلومتر25 جاده بزمان-بم، کیلومتر15 جاده زاهدان-ایرانشهر، 125 کیلومتری شمالغرب زاهدان، کیلومتر5 جاده خاش- ایرانشهر، کیلومتر60 جاده خاش-بزمان، کیلومتر60 جاده خاش میرجاوه، کیلومتر120 جاده زاهدان-بم( جنوبر غرب نصرت آباد)، 40 کیلومتری شمال خاش، کوه تفتان( ترش آب و تمندان)، 40 کیلومتری جاده زاهدان- خاش، کوه کارواندار. خراسان جنوبی: 100کیلومتری شرق بیرجند، کوه انگوران، ده زیدان، آذربایجان غربی: ارومیه(دولت آباد)، قم(علی آباد)، جاده تهران- قم. کرمانشاه: قصرشیرین، جاده قصرشیرین- کرند. ایلام: گیلان غرب. یزد: 115 کیلومتری جنوب شرق یزد،10 کیلومتری شمال شرق انارک. خراسان: کوه سفید ازبگو، کشف رود.
سیستان و بلوچستان: کوه تفتان ( تمندان ، پیلاک). خراسان .
فارس: آباده، صفاشهر، پرسپولیس، تنگ سعادت آباد، پاسارگاد، نیریز. چهارمحال وبختیاری: فارسان، لرستان.
فارس: پرسپولیس، دشت ارژن.
28.p.stoksiana
بلوچستان .
29.P.x keredjensisi Browicz(1969)
تهران: کرج، کوه دشته، چیتگر، دره وردآورد، کیلومتر84 جاده تهران- قم، جاجرود، ماهی سرا، اشتهارد، فتح آباد.
30.P.x yasujensis Khatamsaz.(1988)
کهگیلویه وبویراحمد: یاسوج، سی سخت.
31.P.x podperaeWoron.(1925)
بوشهر: بوشهر(کوه خورموج). فارس: جاده شیراز- کازرون ( کتل کمارج).
32.P.x kamiaranesi Khatamsaz&Assadi(1988)
کردستان: کیلومتر30 جاده سنندج- کامیاران.
33-P.x iranshahri Khatamsaz(1988)
فارس: کیلومتر36 جاده خنج- لار.
34-P.x mozaffarianii Khatamsaz(1988)
سیستان بلوچستان: کوه تفتان، سنگان .