هرس و تربیت درخت انار

در حال حاضر دو روش متداول برای پرورش و تربیت درختان انار وجود دارد :

روش تربیت چند تنه ای و روش تک تنه ای

روش تک تنه ای که شامل یک تنه اصلی با چند شاخه 3 تا 6 شاخه فرعی با ساختار گلدانی است.

در مناطقی که احتمال بروز خسارت سرما و یخبندان وجود دارد سیستم چند تنه ای توصیه می شود.

در روش چند تنه ای هرس شاخه های پایینی، شاخه های اضافی و محدود کردن تعداد تنه ها (3-2 تنه) و حذف نرک ها و پاجوش ها در طول فصل برداشت جزء اهداف اصلی این فعالیت است.

هرس فرم :

سال اول : در فروردین ماه پس از کاشت نهال، پس از جوانه زدن باید اقدام به سربرداری انار نمود. در فرم تاج آویزان نهال ها از ارتفاع یک متری سربرداری می گردند در فرم های دو تنه، سه تنه، چهار تنه و جامی درخت از ارتفاع 30 سانتی متری سربرداری می شود.

سال دوم : در کلیه فرم های هرس فقط به شاخه های انتخابی سال قبل اجازه رشد داده می شود ودر اوایل فصل شاخه های اضافی، هرس می گردد. زمان انجام این عملیات در سال دوم به بعد بهمن ماه تا هفته اول فروردین است.

سال سوم : هرس و پاجوش ها و تنه جوش ها تا شاخه های بارده ادامه می یابد.

سال چهارم و پنجم : مراقبت از شاخه ها و دستک های بارده و حذف شاخه ها، پاجوش ها، تنه جوش ها و نرک ها ضروری است. با توجه به اینکه از سال چهارم و پنجم باید ارتفاع درخت نیز کنترل شود لذا شاخه های اضافی و دارای رشد عمودی حذف می گردند.

هرس باروری (هرس سالیانه) :

هرس خشک : هرس خشک در اواخر زمان خواب درختان انار یعنی ماه های بهمن و اسفند و قبل از بیدار شدن درختان انجام می گیرد که شامل حذف شاخه های اضافی، خشک و سرما زده است.

هرس سبز : حداقل دو بار در سال باید انجام شود تقریبا در تمامی ماه های رشد درخت، جز (تیر و مرداد) و شامل حذف شاخه های مزاحم، نرک ها و پاجوش ها است

کنترل سرمازدگی :

سرما در سه زمان در انار ایجاد خسارت می کند :

سرمای دیررس بهاره :

در این حالت سرمای زیر صفر به جوانه ها و شاخه های جوان درختان که در حال رشد هستند صدمه می زند . گاهی اوقات در اردیبهشت ماه با وجودی که انارها از گل در آمده و به اندازه گردو شده اند، در اثر سرمای بهاره سیاه شده است و از بین می روند.

سرمای پاییزه :

چنین سرمایی به خصوص اگر در صبح زود و توام با ریزش باران باشد، خطرناک ترین سرما برای میوه انار به حساب می آید.

سرمای زمستانه :

چنانچه سرمای زمستانه ناگهانی بوده و به 15-12 درجه زیر صفر برسد باعث خشکیدگی قسمت های هوایی درخت خواهد شد . در صورت شدت بیشتر سرما ریشه های درختان انار هم خشک می شوند.

نحوه احیاء باغ هایی که به ناچار قسمت هوایی درخت را باید کف بر نمود، به شرح زیر است :

*­ در سال اول به پاجوش ها اجازه داده می شود رشد و نمو کنند.

* در سال دوم نیمی از پاجوش ها را حذف کرده و نیم دیگر به رشد و نمو خود ادامه دهند تا تعادل بین ریشه و قسمت هوایی گیاه حفظ گردد.

* در سال سوم یک و یا حداکثر 3 عدد از شاخه های قوی را باقی گذاشته و بقیه حذف می گردند.