شکل شناسی آناناس:

 این گیاه علفی، چند ساله و تک لپه می باشد. بعضی از گونه ها و جنس های این خانواده با عنوان گیاه زینتی کاشته می شوند و فقط جنسی و گونه آناناس جهت تولید محصول کاشته می شود. ارقام اناناس تغییرات زیادی از نظر رشد و اندازه میوه در شرایط مختلف محیطی از خود نشان می دهند.

 طول ساقه گیاه بالغ بین ۵۰-۲۵ سانتیمتر می باشد که در انتها حالتی چماقی شکل و فطور پیدا می کند، میان گره ها کوتاه بین ۱۰-۱ میلیمتر که در محل وسط ساقه، میان گره ها کمی بیشتر می باشند. در کنار هر گره یک جوانه کناری وجود دارد. این جوانه های کناری قادر به تولید اسلیپ و تنه جوش می باشند که هر دو آنها در ازدیاد اناناس استفاده می شود. قسمتی از ساقه نیز که در زیر خاک فرار می گیرد با ریشه نابجایی فیبری پوشیده شده است .

 برگ آناناس: برگ ها به صورت مارپیچی در اطراف یک ساقه کوتاه تجمع پیدا کرده اند و حالت روزت (بدون ساقه) به گیاه داده اند. یک جوانه در کنار هر برگ قرار دارد که اندازه آنها در قسمت وسط ساقه بزرگتر است. هر گیاه به طور متوسط در هر ماه بین ۵-۶ برگ تولید می کند، برگهای پیر این گیاه ریزش نمی کنند. بنابراین یک گیاه بالغ ممکن است بین ۸۰-۷۰ برگ داشته باشد برگهای قسمت پائین که در ابتدای کاشت گیاه تولید می شود بین ۲۵-۵ سانتی متر و برگهای جوان تر که بعدا به وجود می آیند زولشان ۱/۶ متر نیز می رسد.البته این صفت به رقم وشرایط رشد بستگی دارد. حاشیه برگ ها در بعضی از ارقام خاردار و در بعضی از ارقام کم خار یا فاقد خار می باشند. دربعضی از ارقام خاردار و در بعضی از ارقام کم خار یا فاقد خار می باشند. دربعضی از ارقام بدون خار رگه هایی نقره ای رنگ چین خورده وجود دارد که تا حدی مشخصه رقم می باشد.

ریشه آناناس: معمولاً ریشه های اولیه کمی بعد از کاشت گیاه از بین را ریشه های نابجا می گیرد. ریشه ها نابجا از ریشه های پیش تشکیل شده در ساقه منشا می گیرد. ریشه های خاکی بسیار متراکم و نازکند و تا عمق ۱۵ سانتی متری نفوذ می کنند ولی در خاکهای نرم، عمیق، بارور و بدون پاتوژن تا عمق ۸۵-۵۰دسانتیمتر نیز نفوذ می کنند و تا شعاع ۱/۸۳ متر اطراف گیاه در مدت یک سال گسترش مییابند. ریشه های جانبی، آب و مواد غذایی جذب می کنند. قسمت اصلی منطقه جذب ریشه قسمت های چوبی نشده، سفید و نرم ریشه می باشد. ریشه هایی که فاقد حالت نرم و سفید می باشند قادر به جذب اب و مواد غذایی نیستند. نوک فعال ریشه ها ممکن است در اثر نماتد و پوسیدگی از بین برود.

 گل و میوه آناناس: اولین علائم آغازیدن گل چه به صورت طبیعی و چه به صورت مصنوعی، به صورت افزایش سریع قطر در قسمت انتهای میباشد و ۶-۵ روز بعد از این تغییر، دمگل طویل به وجود میآید و این رشد ادامه می یابد تا وسع پیدا کند.بسته به رقم بین ۵۰-۲۰ گل در گل آذین وجود دارد. در بعضی ارقام مرحله بیرون آمدن گل آذین مرحله قلب قرمز(Red heart)  نامیده می شود  زیرا دیر این مرحله ۵ تا ۷ بر اکته قرمز از قسمت زیر دمگل بیرون می آید. این براکته ها کوتاه تر و باریک تر از برگهای عادی می باشند، دمگل طویل شده ولی طول آن در ارقام مختلف متفاوت می باشد.

بر روی قسمت فوقانی گل یک تاج (crown) قرار دارد که شامل تعداد زیادی برگچه می باشد که روی یک ساقه بسیار کوتاه قرار گرفته اند. روزانه یک تا چند گل شکوفا می شود و تولید گل آذین در یک دوره ۳ تا ۴ هفتگی صورت می گیرد. هر گل از نظر جنسیت، دو جنسی بوده که دارای ۶ پرچم در دو ردیف صد تایی و تخمدان به صورت داخلی با تخمک های زیاد می باشد. با وجود اینکه تخمدان و دانه گرده فعالی می باشند ولی بذر تشکیل نمی شود زیرا ارقام تجاری (مانند ارقام کوئین) به شدت خود ناسازگارند و چنانچه چند رقم متفاوت در کنار یکدیگر کاشته شوند ممکن است بذر تولید شود. گل ها دارای شهد زیاد می باشند که گاهی حتی به بیرون از گل تراوش می کند. معمولاحشرات از این شهد تغذیه می کنند. معمولاً بین باز شدن آخرین گل تا بلوغ میوه ۴ ماه طول می کشد و کل زمان القاء گل تا برداش محصول ۶تا ۷ ماه به طول می انجامد. میوه سینکارپ، از مجموع میوه چه هایی حاصل می شود که از رشد تخمدان حاصل شده اند.این نوع میوه را مرکب (multiple) می گویند . معمولا بقایای گل از روی میوه ریزش نمی کنند.خارها، پرچم ها و گلبرگ ها پژمرده شده همراه سایر قسمت ها روی  میوه چه ها باقی می مانند. قسمت روی میوه شامل کاسبرگ ها،بافت براکته وقسمتی از تخمدان می باشد و قسمت خوراکی شامل تخمدان، قسمت تحتانی کاسبرگ ها، براکته ها و کورتکس می باشد. رشد میوه به صورت تک سیگموئیدی بوده که شامل دو مرحله تقسیم سلولی و سپس بزرگ شدن سلولی میباشد. تقسیم سلولی قبل از باز شدن گل شروع می شود.

رشد تاج حدود ۴۵-۳۰ روز بعد از رشد میوه آغاز می شود. رشد تاج اثر چندانی روی رشد میوه نداشته، اگر چه برداشت زود هنگام تاج (میوه مورد استفاده درصنایع تبدیلی) تا حدی باعث افزایش اندازه میوه میشود. تغییرات قابل تشخیص درترکیبات گوشت میوه پس از ۳-۷ هفته و در زمانی که نیمی از پوست رنگ گرقته باشد به وجود می آید. اسیدیته کاهش وکل مواد جامد محلول به تدریج افزایش یافته و در ۶ هفته اخر رسیدن میوه،سرعت تغییرات افزایش پیدا می کند. قند میوه در زمان بلوغ آن بیشتر می شود مگر اینکه میوه برداشت شود.