برداشت محصول خرما

حداکثر باردهی درختان خرما در سال هشتم تا دهم صورت می گیرد و تولید محصول اقتصادی تا 40 الی 50 سالگی و یا بیشتر ادامه می یابد. برداشت خرما بسته به رقم در مراحل مختلف خلال، رطب و تمر می تواند صورت گیرد. به­عنوان نمونه رقم برحی در مرحله رطب دارای کیفیت بالایی است و برداشت می تواند در همین مرحله شروع شود، اما بیشتر ارقام مانند زاهدی، دیری، استعمران و پیارم در مرحله تمر برداشت می شوند. به­منظور زودرس کردن و جلوگیری از خسارت باران های موسمی آخر تابستان یا باد و گرد و غبار می­توان از محلول­پاشی با اتفون (2-1 گرم در لیتر) و اسید استیک (4- 2 درصد) دو هفته پس از شروع مرحله خلال استفاده کرد و زمان رسیدن میوه خرما را تا دو هفته جلو انداخت.

همچنین میوه ها را می­توان در اواخر مرحله خارک و زمانی­که کاملاً قرمزند برداشت و با غوطه وری آنها به مدت 5 دقیقه در محلول 5/2 درصد اسید استیک با دمای 25 یا 60 درجه سلسیوس و سپس انتقال آنها به گرمخانه­ای با دمای 1± 39 درجه سلسیوس به مدت 80 ساعت به­صورت مصنوعی موجب رسیده شدن آنها شد.

هر درخت بالغ خرما سالانه 150-100 کیلو محصول تولید می کند و متوسط تولید باغات آبی و دیم خرمای ایران در سال 1387 به­ترتیب 5149 و 2471 کیلوگرم در هکتار بوده است. برداشت و قطع خوشه خرما معمولاً به واسطه بالا رفتن کارگر از درخت با استفاده از برآمدگی­های تنه و کمربند طنابی ساده­ای انجام می شود که در این روش حمل وسایل برداشت بر بالای درخت و استفاده از آنها در نخل­­های مسن و بلند کاری خسته­کننده، خطرناک و بسیار دشوار است. در برخی نواحی برداشت به­وسیله تکان دادن خوشه ها مرسوم است که به­خاطر ریختن میوه ها بر روی خاک و آلوده شدن آنها و همچنین کاهش بازارپسندی توصیه نمی شود. از ماشین آلات مناسب که دارای سکوی نگهدارنده و دستگاه بالابر باشد نیز جهت برداشت استفاده می شود.

در یک بالابر پشت تراکتوری سرویس نخل خرما، مدت زمان برداشت یک درخت با دو کارگر برابر 2/11 دقیقه و با یک کارگر 5/13 دقیقه گزارش شده، در حالی­که مدت زمان متوسط واقعی برداشت خوشه ها توسط کارگر در روش سنتی برابر 3/27 دقیقه بوده است.