زنبور سیاه گوجه Haplocampa. (=Tenthredo) minuta Chr.                                    

Syn: H.(tenthredo) fulvicornia Ed.

سیاه رنگ است و اندام نسبتأ کوچک دارد (حدود ۴ میلیمتر) و حال آنکه زنبور قهوه ای H. (Tenthredo) ruficalla Gm.uH.(Tenthredo) flava L. درشت تر (۵-۶ میلیمتر) و برنگ قهوه ای متمایل به زرد می باشد هر دو گونه به زنبور گوجه معروف هستند درحالیکه به هسته دارهای دیگری از جمله آلو و ندرتاً گیلاس نیز حمله می کنند. حساس ترین میزبان های زنبورهای گوجه، آلوچه می باشد. گوجه های زودرس نیز خیلی بیشتر به این آفت حساسیت دارند. حشرات کامل زنبور سیاه و زنبور قهوه ای گوجه از درختان گوجه و آلوچه در باغ میوه در کرج جمع آوری و شناسائی و در جعبه های کلکسیون بخش حشره شناسی قرار داده شد و همچنین لاروها از داخل میوه های آلوده و خاک جمع آوری و در الکل جهت کلاسهای آموزشی دانشجویان نگهداری گردید.

مشخصات ظاهری و زیست شناسی

این حشرات زمستان را بصورت لاروهای کامل در عمق ۵ تا ۱۵ سانتیمتری در زیر خاک و در درون پیله های قهوهای و بیضی شکل که طول آنها حدود ۵-۶ میلیمتر است می گذرانند. سطح خارجی این پیله ها پوشیده از ذرات خاک است. و به همین لحاظ یافتن آنها در داخل خاک مشکل است. عمق استقرار لاروهای زمستان گذران در خاک بستگی به نوع خاک و رطوبت آن دارد در خاک های شنی و با رطوبت کم معمولاً لاروها در عمق بیشتری قرار دارند. گاهی در خاک های رسی و مرطوب لاروها را در نزدیکی سطح خاک و لابلای ریشه گیاهان گرامینه و غیره می توان یافت. لاروهای زمستان گذران در داخل پیله نسبت به تغییرات رطوبت و درجه حرارت خیلی حساس هستند. به همین لحاظ نگاهداری آنها در آزمایشگاه بدون رعایت دقتهای لازم خالی از اشکال نیست. لاروهای زمستان گذران در آخر زمستان و بمحض گرم شدن هوا تبدیل به شفیره می شوند و کمی قبل از باز شدن شکوفه درختان میزبان یا مصادف با ان حشرات کامل ظاهر می شوند. این حشرات به نوش گلها علاقه فراوان دارند و پس از مدتی تغذیه و جفت گیری با تخم ریز اره مانند خود نسج کاسبرگها یا نهنج را سوراخ کرده و در داخل آن تخم می گذارند. تخم ها سفیدرنگ و قلوهای شکل است و مصادف با ریختن گلبرگها باز می شوند لاروها پس از خروج از تخم با اولین فرصت خود را به داخل میوه می رسانند.  و با تغذیه از آن باعث ریزش میوه میگردند. هر لارو تا پایان تغذیه خود چندین میوه را سوراخ می کند و باعث ریزش آنها می گردد. هر حشره ماده حدود ۵۰ تا ۷۰ تخم می گذارد. بندرت در یک گل بیش از یک تخم گذاشته می شود.

لاروهای کامل سفید رنگ، کمی خمیده و دارای پاهای سینه ای و هفت جفت پاهای شکمی می باشند. کپسول سر و پلاک پشت سینه قهوهای رنگ است. لاروها دارای بوی مخصوص شبیه بوی ساس می باشند. دوره نشو و نمای لاروی حدود ۲۵ تا ۳۰ روز است و همانطور که قبلا گفته شده دیاپوز این حشره در مرحله لارویست و در سال فقط یک نسل دارند.

مدیریت کنترل

 بیل زدن و زیر و رو کردن خاک اطراف درختان که پیله های محتوی لارو را بسطح خاک می آورد سبب

انهدام آنها می گردد، بخصوص اگر از رتیواتر یا تیلر استفاده شود. زیرا با نرم کردن و پخش کردن خاک پیله

ها که سبک ترند، در سطح خاک قرار می گیرند و در

اثر سرما و یا خشکی از بین می روند. کشت واریته های مقاوم می تواند به نحو قابل توجهی از شدت خسارت این آفت بکاهد. مبارزه شیمیائی علیه این آفت خیلی مشکل است و بهتر است از سموم نفوذی بلافاصله پس از ریختن گلبرگها استفاده شود. تمهیداتی که در مورد زنبور گلابی از نظر کاربرد سموم ذکر شده در مورد این آفت هم قابل توجه است. بهرحال سمپاشی باید پس از اطمینان از زیان اقتصادی و زودتر از باغات گلابی صورت گیرد. چون ریزش گلبرگ درختان گوجه و آلو خیلی زودتر انجام می گیرد. براساس مطالعات کلیائی و فرزانه  میزان آلودگی در مناطقی که شخم پاییزه و یخ آب زمستانه انجام می شود ۹ درصد. شخم پائیزه به تنهائی 6/10درصد و یخ آب زمستانه به تنهائی ۱۱ درصد بوده است