نوار سیاه نهال گردو

نوار سیاه درخت گردو

عامل آن سویه خاصی از ویروس برگ حلقوی گیلاس است. ویروس برگ حلقوی گیلاس متعلق به خانواده کوموویریده و جنس نپوویروس است.

نشانه های بیماری

بیماری نوار سیاه در درختان 20-15 ساله شایع است اما میتواند به هر سن درختی از 5 الی 70 سال صدمه بزند. نشانه اصلی، ایجاد نواری باریک و سیاه در خط پیوند (محل اتصال پایه و پیوندک) است که معمولاً از بیرون قابل تشخیص نیست و فقط با خارج کردن پوست، قابل مشاهده است. نوار سیاه، در واقع بافت نکروزه لایه زانیده و آوند آبکش است. ممکن است در سطح پوست ناحیه پیوند نیز منافع و ترکهای کوچکی دیده شود. در درختان پیوندی روی پایه پارادوکس، در محل پیوند علاوه بر نوار سیاه، شانکر نیز ایجاد میشود که به تدریج به سمت پایه گسترش یافته و تا زیر ریشه های اصلی میرسد. در نتیجه تخریب آوند آبکش، درجاتی از کم رشدی، ریز برگی، زرد برگی، خزان زودرس و سرخشکیدگی آشکار میشود. تشکیل بیش از حد پاجوش مشخصه ویژه این بیماری است.

تشخیص بیماری نوار سیاه

اخیراً پی سی آر (با کمک آنزیم ترانسکریپتاز) نیز به دلیل یکنواخت نبودن انتشار ویروس در درون گیاه، مستلزم انجام نمونه گیری متعدد از پوست، برگ، میوه، شاتون و گرده است.

چرخه بیماری

ویروس برگ حلقوی گیلاس توسط بذر، پیوندک و گرده آلوده، درخت سالم را آلوده کرده و به طور سیستمیک در سراسر گیاه پخش میشود و به ناحیه پیوند میرسد. در این ناحیه با سلولهای پایه (سیاه و پارادوکس) مقاوم به نوار سیاه مواجه میشود و این سلولها با انگیزش واکنش سریع فوق حساسیت مانع پیشروی بیشتر ویروس میشوند.

انتقال توسط گرده آلوده

ویروس برگ حلقوی گیلاس توسط گرده آلوده به گل ماده منتقل و از طریق آن در کل درخت پخش میشود. گرده آلوده عامل اصلی انتشار این ویروس است و این ویروس تا قبل از گلدهی منتقل نمیشود.

پیوندک آلوده

ویروس برگ حلقوی گیلاس توسط پیوندهای شکمی 1 و اسکنه ای 2 قابل انتقال است. در مناطق آلوده، 10% پیوندک ها آلوده اند.

انتقال توسط بذر آلوده

بذور کلیه درختان آلوده اعم از درختان دارای نشانه نوار سیاه یا بدون نشانه، به ویروس برگ حلقوی گیلاس آلوده هستند. نهالهای روئیده از بذور آلوده معمولاً بی نشانه می مانند و به عنوان مخزن اشاعه ویروس عمل میکنند.

کنترل

اقدامات زراعی

این بیماری در خاکهای فقیر تشدید میشود و تقویت درخت و آبیاری مناسب، سرعت پیشروی آن را کند میکند. در باغات گردوی پیوندی باید درختان در حال زوال با پاجوشهای فراوان را در انتهای تابستان یا پاییز مشخص کرد و توسط برشهای کوچک، پوست خارجی ناحیه پیوند آنها را خارج کرد. هر 2 سانتیمتر یک برش دهید. زیرا ممکن است نوار سیاه پیوسته نباشد. در صورت رؤیت نوار سیاه، باید بلافاصله درخت آلوده را خارج کرد تا جلوی انتشار بیماری گرفته شود.

کاهش خطر انتقال ویروس به وسیله گرده آلوده

از کاشت ارقامی که دوره گلدهی آنها با دوره گرده افشانی ارقام آلوده همزمان است، پرهیز کنید و رقمی بکارید که گلدهی آن با گرده افشانی ارقام آلوده همزمان نباشد. گردوی سیاه کالیفرنیا عاری از ویروس است.

استفاده از بذر و پیوندک سالم

بذور و پیوندک را از درختان سالم تهیه کنید. در باغات آلوده حتی نباید از درختان به ظاهر سالم بذر و پیوندک گرفت زیرا درختان آلوده، تا مدتها بی نشانه اند و به عنوان منبع گرده، پیوندک و بذر آلوده عمل میکنند.