ناهنجاریهای تغذیه ای و محیطی نهال گردو
ناهنجاریهای تغذیه ای و محیطی
کمبودها و مسمومیتهای تغذیه ای
کمبود برخی عناصر ضروری (مانند بور و کلسیم) موجب افت کیفیت میوه و کاهش مقاومت به بیماریها و زیاد بود بعضی (مانند بور و کلر) موجب مسمومیت گیاه میشود. گرما، خشکی، شوری، بافت، عمق و اسیدیته خاک بر میزان حلالیت عناصر و رشد ریشه تأثیر گذاشته و قابلیت جذب گیاه را تغییر میدهد.
تشخیص کمبودهای غذایی
تشخیص وجود کمبودهای تغذیه ای توسط مشاهدات عینی، آنالیز خاک و آنالیز برگ انجام میشود.
غلظتهای بهینه و بحرانی عناصر غذایی در برگ گردو (برحسب وزن خشک) در اوایل تابستان (جولای)
عنصر |
غلظت |
عنصر |
غلظت |
ازت |
کمبود زیر 1/2% مناسب در 2/3-2/2 % |
سدیم |
زیاد بودن بالای 1/0 % |
فسفر |
مناسب در 4/0 – 1/0 % |
کلر |
زیاد بودن بالای 3/0 % |
پتاسیم |
کمبود زیر 9/0 % مناسب بالای 2/1 % |
بور |
کمبود زیر ppm 20 مناسب در ppm 200-36 زیاد بودن بالای ppm 300 |
کلسیم |
مناسب بالای 1% |
||
مگنزیم |
مناسب بالای 3/0 % |
مس |
مناسب بالای ppm 4 |
روی |
کمبود زیر ppm 18 |
منگنز |
مناسب بالای ppm 20 |
اسیدینه خاک مبین قابلیت جذب عناصر است، اسیدیته پایین (pH کمتر از 5/5) موجب کمبود کلسیم، منیزیم، فسفر، مولیبدن و احتمالاً زیاد بودن آهن، منگنز و آلومینیوم میشود و اسیدیته بالا (pH بالای 5/7)، موجب غیر قابل جذب شدن آهن، روی، مولیبدن و کلسیم میشود. کمبود روی باعث ابلقی جزیی، ریزی و رزت برگها، کمبود پتاسیم موجب پیچ خوردگی و خاکستری شدن حاشیه برگچه ها و کمبود آهن موجب زرد – سفید شدن برگچه ها در بهار سال بعد میشود. کمبود ازت که علائم آن کاهش رشد شاخه، ریزی و رنگ پریدگی برگ، زردی و خزان زودرس است.
کلید ساده برای تشخیص کمبود مواد غذایی توسط مشاهدات عینی در گردو
عنصر |
اولین نشانه |
تعداد برگ |
اندازه برگچه |
تغییر رنگ رگبرگ |
تغییر رنگ در بافت بین رگبرگی |
نیتروژن |
پیرترین برگها |
کاهش |
کاهش |
زرد – سبزرد |
زودتر از رگبرگها |
فسفر |
پیرترنی برگها |
کاهش |
کاهش |
زرد – ابلقی قرمز |
زودتر از رگبرگها ایجاد خطوط صورتی |
پتاسیم |
پیرترین برگها |
کاهش |
کاهش |
اکثر سبز |
نوک زرد، حاشیه سوخته |
کلسیم |
برگهای جوانتر و انتهایی |
کاهش |
کاهش |
سبزترین نزدیک دمبرگ |
سبزرد – کرمی |
مگنزیم |
پیرترین برگها |
عادی |
کاهش یا عادی |
سبز تیره، برخی خطوط قرمز |
سبز رد |
سولفور |
جوانترین برگها |
عادی |
کاهش |
سبزتر از بافت بین رگبرگ |
سبز روشن، زرد یا سفید |
منگنز |
جوانترین برگها |
عادی |
کاهش و چروکیده |
سبز روشن |
ابلقی روشن تا سبزرد |
آهن |
جوانترین برگها |
عادی |
کاهش |
سبز تیره |
سبزرد – سفید |
روی |
جوانترین برگها |
کاهش |
عادی |
سبز |
سبزرد |
بور |
جوانه انتهایی |
کاهش |
کاهش، بد شکل |
سبزرد نزدیک دمبرگ |
سبز |
مس |
جوانترین برگها |
عادی |
عادی اما بد شکل |
سبز |
بافت مرده در امتداد حاشیه برگچه |
کلید ساده تشخیص کمبود مواد غذایی توسط مشاهدات عینی
نشانه کمبود |
بافت درگیر |
طرح انتشار عارضه |
عنصر دچار کمبود |
سبزردی |
برگهای پیر و بالغ |
یکدست بین رگبرگی |
ازت، آهن، (گوگرد) منیزیم، (منگنز) |
برگهای جوان |
یکدست بین رگبرگی |
آهن، (گوگرد) روی، منگنز، (بور) |
|
بافت مردگی |
برگه های پیر و بالغ |
نوک و حاشیه بین رگبرگی |
پتاسیم و منیزیم منیزیم، (منگنز) |
برگهای جوان |
|
بور، مس، کلر |
|
تغییر شکل |
برگهای جوان |
|
بور، مولیبدن، کلسیم، روی |
رنگ سبز تیره |
برگهای پیرتر |
|
فسفر |
علائم کمبود ازت ابتدا در برگهای مسن تر دیده میشود که رنگ پریده شده و از نوک شروع به زرد شدن میکنند. سپس به تدریج بافت مرده شده و می میرند. گاهی مواد قرمز رنگی در برگ تشکیل میشود. تاج درخت تنک میشود و رشد رویشی کند و پنجه زنی ریشه کم میشود. درختان مبتلا زودتر از درختان سالم خزان میکنند و در بهار نیز زودتر شکوفه میدهند. کمبود ازت موجب افت عملکرد میشود. زیاد بود ازت باعث بافت مردگی حاشیه و سپس کل برگ میشود و بیمارهای برگ و شاخه را تشدید میکند. کمبود ازت با مصرف کودهای ازته قابل اصلاح است و پس از یک سال مصرف کود ازته سطح ازت برگ متعادل میشود اما دو سال طول میکشد تا عملکرد عادی شود. میزان مصرف سالیانه کودهای ازته در باغات گردو بین 200-50 کیلوگرم در هکتار (میانگین 100-75) متغیر است. در خاکهای شنی و کم عمق و باغاتی که حجم آبیاری کم است، بهتر است به جای 2-1 نوبت، دوز پایین تری در 8-6 نوبت مصرف شود.
عوامل تعیین کننده نیاز درخت گردو به کود ازته
عواملی که نیاز را می افزاید |
عواملی که نیاز را می کاهد |
بار زیاد ویگور پایین غلظت ازت برگ کمتر از 3/2 % زیاد بودن باران یا آبیاری خاک سطحی و شنی عدم مصرف آمونیم |
بار کم ویگور بیش از حد غلظت ازت برگ بیش از 3/2 % نیترات بالا در آب آبیاری و خاک خاک عمیق با بافت ریز آبیاری قطره ای |