شپشک نخودی گردو (Eulecanium coryli L.)

شپشک نخودی (Eulecanium coryli L.)

در نواحی دشت گاهی روی درختان گردو مشاهده شده است و روی گردو اهمیت اقتصادی ندارد. حشره­ای است که در حالت بلوغ (حشره ماده) نیمه کروی و به رنگ قرمز براق می­باشد و اندازه آن در حدود یک ماش یا کمی بزرگتر است.

خسارت

این حشره با مکیدن شیره نباتی باعث ضعف شدید درختان میزبان می­گردد. عیب دیگر آن ترشح عسلک می­باشد که باعث تجمع گرد و خاک در سطح تنه و سرشاخه و برگ درختان میزبان و احیاناً تولید دوده (فوماژین) می­شود و در نتیجه باعث رکود فعالیت­های فیزیولوژیک درخت به خصوص فتوسنتز و تنفس می­گردد.

طرز زندگی و مشخصات مورفولوژیک

این حشره زمستان را به صورت پوره سن 2 به سر می­برد. پوره­ها در این حالت از پشت به شکل پولک­های بیضی شکل و قرمز متمایل به قهوه­ای رنگ دیده می­شوند که اگر یکی از آنها را با سنجاق از میزبان جدا کنند، خرطوم طویل و حرکات موجی سطح شکمی بدن حشره قابل رویت می­باشد. شکل و اندازه بدن حشرات کامل بسته به نوع میزبان متفاوت است و از این نظر ممکن است از لحاظ تشخیص مورد اشتباه واقع شود. این حشره در بهار پس از مدتی تغذیه و ترشح عسلک در اواسط خرداد ماه شروع به تخم­گذاری می­کند و در این حالت به مرور بدن حشره ماده از سطح زیرین چروکیده شده و جلد شاخی حشره تبدیل به محفظه تخم می­شود. این تخم­ها در اواسط تیر ماه باز می­شوند و پوره­ها از ریز جلد ماده خارج شده و در سطح برگ­ها، میوه­ها و سرشاخه­ها پراکنده می­شوند. مدت تحرک این پوره­ها به طور نسبی از پوره­های سپردار بیشتر است. این حشره در سال فقط یک نسل دارد.

دشمنان طبیعی

عده زیادی از کفشدوزک­ها به خصوص کفشدوزک دو لکه­ای و چهار لکه­ای نقابدار و عده­ای از زنبورهای پارازیت از جمله Coccophagus Sp از این حشره تغذیه می­کنند، گونه اخیر در اکثر نقاط ایران مشاهده می­شود.

مبارزه شیمیایی

سم­پاشی زمستانه علیه این آفت موثر واقع می­شود. سم­پاشی تابستانه باید در اواسط تیر ماه صورت گیرد و اکثر سموم فسفره به خوبی روی این آفت اثر دارند. از جمله سمومی که در مبارزه با این حشره در تابستان نتیجه خوب داده است مالاتیون به نسبت دو در هزار از امولسیون 60 درصد و دیازینون 60 درصد یا سوپر اسید 40 درصد به نسبت یک در هزار می­باشد. سوین نیز به نسبت یک و نیم در هزار از پودر وتابل تجارتی روی این آفت موثر است ولی کاربرد آن در تابستان باید با یک کنه­کش مانند اریزیت و یا گوگرد وتابل همراه باشد.