بیماری آرمیلاریابی ریشه گردو (Armillaria mellea)
بیماری آرمیلاریابی ریشه (Armillaria mellea)
این بیماری به نامهای دیگری مثل بیماری قارچ ریشه بلوط، پوسیدگی ریشه به وسیله قارچ کلاهکدار و پوسیدگی بند کفشی نیز نامیده میشود. در آمریکای شمالی در قسمت شمال غربی اقیانوس آرام و جنوب شرقی ایالات متحده مسئلهای مهم است.
نشانههای بیماری
نشانههایی که بیماری آرمیلاریابی ریشه در برگ و طوقه ایجاد میکند، همان نشانههای مشخصه بسیاری از بیماریهای ریشه است، یعنی رشد ضعیف قسمتهای هوایی، کم رشدی برگها، زردی قبل از بلوغ، برگریزی و سرخشکیدگی شاخه. خاکبرداری از ناحیه طوقه و ریشههای جانبی اصلی برای اثبات وجود قارچ عامل بیماری ضروری است. معمولاً یک لایه سفید رنگ قارچ (بادبزن یا پلاک میسلیومی) بین بخشهای چوب و پوست در ریشههای جانبی یا طوقه ریشههای درختان آلوده دیده میشود.
بادبزنهای میسلیومی A.mella سوراخهای کوچکی به طول 1-5/0 میلیمتر دارند، مگر در میسلیومهای بسیار جوان یا بسیار پیر، ریزمورفهای سیاه تا قهوهای رنگی تولید میکند که رشتههای ریشه مانند بهم پیوستهی بافت قارچی به قطر تقریباً 2-1 میلیمتر در سطح ریشههای زنده و مرده و نزدیک سطح خاک تشکیل میشوند.
Armillaria Spp سبب پوسیدگی سفید میشوند که چوب را به دلیل از بین بردن اجزای دیواره سلولی تجزیه میکند. در مراحل پیشرفته پوسیدگی، رنگ چوب روشنتر و بافت آن اسفنجی یا رشتهای میشود. ممکن است در پاییز کلاهکهای عسلی رنگ قارچ در پایه درختان آلوده تشکیل شود. اکثر تحقیقات نشان داده است که A.mellea به مفهوم دقیق، مهاجمترین و مهمترین گونه در خشک میوهها از جمله گردو است.
همهگیری شناسی و چرخه بیماری
Armillaria Spp در بقایای چوبی در خاک تا صد سال ادامه حیات میدهند. انتشار اولیه به داخل باغها زمانی اتفاق میافتد که ریشه درختان گردو با ریشههای آلوده گیاهان قبلی یا رستنیهای باغ تماس پیدا کند. انتشار ثانویه بین درختان آلوده و سالم به وسیله تماس ریشه به ریشه یا ریزومورف به ریشه انجام میشود و مراکز یا کانونهای آلودگی که کم و بیش دایرهای شکلاند تشکیل میشود، ریزومورفها ممکن است در خاک تا چندین متر دورتر از منبع غذایی رشد کنند. بیماری پوسیدگی آرمیلاریایی در بسیاری از انواع خاکها دیده میشود، ولی در خاکهای شنی سبک و دارای زهکشی خوب شایعتر است.
به نظر میرسد افزایش شیوع بیماری با آبیاری زیاد در ارتباط باشد، ولی این ارتباط در درختان گردو تا به حال آزمایش نشده است. درختانی که در معرض تنش، مخصوصاً تنش خشکی قرار میگیرند، حساسترند. در ضمن احتمال دارد درختان سالم نیز در جایی که میزان زادمایه بالا است، مورد حمله قرار گیرند.
کنترل
کاشت پایههای مقاوم، موثرترین روش کنترل بیماری آرمیلاریایی است. مقاومت نسبی در پایههای گردو شناخته نشده است.