سرعت زوال درخت گردو براساس نقطه اثر اصلی گونه فیتوفترا

سرعت زوال درخت گردو براساس نقطه اثر اصلی گونه فیتوفترا

چرخه بیماری

زمستان گذرانی و تابستان گذرانی در خاک یا بافت آلوده گیاهی و به فرمهای اووسپور (اجسام تولید مثل جنسی)، کلامیدوسپور (ساختار تولید مثل غیر جنسی) یا میسیلیوم انجام میشود. این اجسام بسته به رطوبت خاک، دما و گونه قارچ در بهار به طور مستقیم یا غیر مستقیم تندش میکنند. تندش مستقیم در رطوبتهای پایین تر خاک مانند آبیاری متعادل و زه کشی مناسب یا در فصول گرم سال صورت میگیرد. انتشار قارچ فیتوفترا با مواد گیاهی، آب و خاک آلوده صورت میگیرد. بیش از 8 سال در خاک مرطوب زنده می ماند اما در رطوبت کمتر از 2% ظرف یک ماه کشته میشود. اکثر گونه های فیتوفترای مهاجم به گردو در دمای^oC 32-27 غیر فعال و در بیش از ^oC 32 می میرند.

کنترل

پوسیدگیهای فیتوفترایی در خزانه و باغ شایع هستند و شدت آنها تابع گونه قارچ، رطوبت خاک، دمای محیط، بهداشت باغ و مقاومت نسبی پایه است. اصل اول در کنترل این بیماری، جلوگیری از تر شدن و ایست آب پیرامون طوقه است.

عملیات زراعی

ریشه کن کردن این قارچ از خاک پر هزینه و عملاً غیر ممکن است. در درجه اول مانع ورود آن به باغ یا خزانه شد و از احداث باغ در زمینهای آلوده پرهیز کرد. قبل از ورود به باغ سالم، چکمه و دوات کشاورزی را تمیز و ضدعفونی کرد. آبهای جاری آلوده با انتقال زئوسپورها به جریانات آبی و دریاچه ای، باغات سالم را آلوده میکنند. آب آلوده توسط فیلتر کردن یا کلره سازی قابل ضدعفونی است. پوست طوقه حساس تر از پوست ریشه است و نباید زیر خاک قرار بگیرد. انهدام علفهای هرز اطراف طوقه و عدم انباشت مواد آلی (کود حیوانی و خاک برگ) دور طوقه، در کاهش رطوبت و پوسیدگی مؤثر است. در درختان آلوده باید خاک پای درخت تا نزدیک ریشه اصلی را کنار زد و طوقه و کنده را در تابستان معرض تابش آفتاب و هوای آزاد رها کرد.

مبارزه شیمیایی

فرو بردن ریشه نهال در ترکیب بردو (5%) یا اکسی کلرورمس (5 در هزار) موجب کنترل نسبی این بیماری در زمینهای آلوده میشود. محلول پاشی زمستانه پایین تنه و طوقه با بردو (2%) یا پرمنگنات پتاسیم (1%) موجب کاهش قدرت جوانه زنی اسپور و رشد میسیلوم قارچ فیتوفترا میشود. سموم سیستمیک اختصاصی ضد اوومیست مانند آلیت (نوعی فسفات آلی با ماده مؤثر فوستیل آلومینیوم) و ردومیل (نوعی فنیل آمید با ماده مؤثر متالاکسیل) زئوسپورها را میکشند و رشد میسیلیوم و تولید اسپورانژیا را متوقف میکنند. سم ردومیل از مؤثرترین قارچ کش های ضد اوومیست است. در زمینهای آلوده، پاشیدن گرانول ردومیل روی خاک جوی قبل از آبیاری در ضدعفونی کردن خاک مؤثر است.

جراحی ناحیه آلوده

در پوسیدگیهایی که کمتر از 3/1 دور طوقه را گرفته باشند، میتوان ناحیه آلوده را تا بافت سالم تراشیده و محل برش را ترکیب بردو (8%)، اکسی کلرور مس (5%)، کاپتان (5-4%) یا آلیت بورس مالی کرده با چسب پیوند پوشانید. هوادهی بخش فوقانی ریشه اصلی با پس زدن خاک و رها کردن آن در معرض آفتاب تابستان، توأم با خشک نگه داشتن ناحیه میتواند موجب التیام زخم شود. هوادهی ریشه و گرمادهی در تابستان حتی میتوانند موجب بهبود نسبی پوسیدگیهای بزرگتر از 3/1 دور طوقه شوند و مرگ درخت را به تأخیر اندازند. درختان آلوده ای که قابل مداوا نیستند باید خارج و گود ریشه با آب آهک، بردو یا زینب (5 در هزار) ضدعفونی شود.

کنترل بیولوؤیک

هنگام غرس نهال، حدود 200 گرم از آن را به همراه مقداری کود فسفاته و کود آلی در گود ریشه میریزند. در مجموع، بیماری پوسیدگی فیتوفترایی قابل کنترل است و این امر در درجه اول منوط به خشک نگه داشتن طوقه است.