بیماری بالانن فندق Balaninus nuucum L.
بالانن Balaninus nuucum L.
این آفت نیز عمده ترین دشمن فندق در مناطق فندق خیز اروپایی است که انتشار آن با میزان سطح کشت فندق برابر است.
زیست شناسی، چرخه تکاملی، خسارت
چون درباره این حشره تاکنون در فرانسه مطالعات چندانی نشده است، لذا از اطلاعات و مشاهدات محققان در سایر کشورها استفاده می شود. کاملترین انرژی که برای شناخت این حشره در دست است آزمایشهایی است توسط مارتن در سال ۱۹۴۹ در اسپانیا به عمل آمده است. بنا به نظر این محقق به دو فرضیه استناد می شود.
یکی اینکه حشره بالغ بالانن در اردیبهشت ماه یا در اواخر فروردین ماه از لاروهای شفیره شده قبلی در خاک بیرون می آید. یا اینکه بالانن، همان حشره بالغی است که در تابستان و پاییز گذشته وجود داشته است و اینک پس از استراحت زمستانه در این فصل ظاهر می شود.
در واقع ظهور حشره بالغ بالانن در فندق زارها غیرعادی و تصادفی است، زیرا مشاهده های بعدی، کارشناسان را به این فکر انداخته است که، حشره های بالغ قبل از سایر درختان مجاور اعم از آنکه به باغهای فندق حمله کنند به راحتی می توانند از قلمستان یا میوه و پرچینهای گیاهی تغذیه کنند و در صورت اجبار به درختان فندق روی آورند.
از فروردین تا تیر ماه حشرات بالغ ، نر و ماده، به شدت از برگهای جوان ،برگچه های گریبانه و چنانچه بتوانند از میوه های جوان و نارس تغذیه می کنند و در نتیجه سبب نیش گزیدگی و ریختن موه های نیش زده همزمان با ریزش طبیعی خردادی و احیانا توأم با حمله بوتری تیس می شوند.
خسارت وارد شده ناشی از نیش این حشربه محصول و به ارقام پیش رس بیشتر ضرری است که از رشد از لاروهای جوان آن در داخل فندق زده می شود
طول دوره تغذیه حشره های ماده قبل از رسیدن به مرحله بلوغ جنینی تا زمان جفتگیری در خرداد به مدت چند هفته حتمی است.
هر ماده به تنهایی 30 تخم می گذارد و هنگام تخم ریزی با نیش خود قسمت انتهایی پوست فندق را سوراخ می کند و تخم های خود را با آلت مخصوص در انتهای فندق قرار می دهد. البته محل نیش حشره طبعاً ترمیم می شود و عارضه ای از نوع کپک زدگی و غیره از خود باقی نمی گذارد
تحولات جنینی کمی بیش از یک هفته طول می کشد، اما رشد و نمو لاروها در چهار مرحله به مدت یک ماه یا بیشتر انجام می گیرد. به طورکلی رسیدن لاروها به مرحله بلوغ و تکامل، عموماً با ریزش فندوق های آلوده تطبیق زمانی پیدا می کنند. در همین هنگام لاروها برای خروج از میوه حفره های گردی در پوست فندق ایجاد می کنند و پس از بیرون آمدن به زمین می افتند. بلافاصله از ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر به زیر خاک فرو می روند و پیله های گِلی پیله ها از خاک می سازند و به کمک ترشحات دهان جدار پیله را محکم می کنند و به حالت شفیره در درون آنها می خوابند.
دوره زندگی لارو بالانن در طول عمر حشره، تغییرهای محسوسی دارد. بعضی از آنها در مرحله شفیرگی تا ۳ سال به همان حالت باقی می مانند و در مجموع دوره کامل زندگی این حشره تا ۵ سال طول می کشد.
مبارزه با این انگل عملاً هنگامی مؤثر است که غالب حشرات بالغ ظاهر شده باشند و تخم ریزی ماده ها هنوز آغاز نشده باشد، زیرا کمترین غفلت یا عدم دقت در شناخت زمان دقیق (که معمولاً برحسب رقم میوه، منطقه، کیفیت باغ، به خصوص از سالی به سال دیگر بسیار متفاوت است) سبب شکست در مبارزه می شود.
تعیین و تخمین میزان جمعیت حشرات بالغ بالانن و ظهور آنها در هر محل با تکان دادن شاخه های فندق و ریختن حشرات روی پارچه به منظور آغاز مبارزه شیمیایی عملی و بسیار آسان است.